Page 268 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe

điều trị về bệnh lao, người thầy thuốíc cần giải thích cho bệnh nhân hiểu. Lưu ý

ràng có ngưòi dân thiểu sô" không nghe nói được bằng tiếng Kinh, thầy thuốíc

phải tìm nhiều cách để thông tin đến người bệnh. Công việc này không những

có lợi cho bản thân người bệnh mà còn giảm lây truyền bệnh lao trong cộng

đồng. Càng thông thạo ngôn ngữ, nề nếp, tập tục, truyền thông văn hoá của

người dân từng vùng người thầy thuốc càng đạt hiệu quả cao hơn trong việc

điểu trị bệnh lao. cần giải thích rõ: Bệnh lao là gì; Khả năng lây truyền của

bệnh như thê nào; Làm thế nào để hạn chế sự lây truyền của bệnh; Bệnh lao

được điều trị sẽ khỏi; Các nguyên tắc về điểu trị cần phải tuân thủ chặt chẽ,

dùng đúng liều, đều đặn, đủ thời gian; Cần giải thích cho bệnh nhân biết hậu

quả của việc điều trị không đúng. Đối với bản thân họ, bệnh không khỏi có thể

dẫn đên tử vong hoặc trở thành mạn tính. Đối với cộng đồng, một bệnh nhân lao

phổi AFB (+) sau 1 năm có thể làm nhiễm 1 0 - 1 5 ngưòi, trong đó 1 người trở

thành bệnh lao. Cần phải đến khám và làm xét nghiệm đờm đúng thòi hạn.

Giải thích các tác dụng phụ của thuốc có thể gặp trong quá trình điều trị. Bệnh

lao điều trị miễn phí: đây là thuận lợi lớn cho người bệnh nhưng cần được phổ

biến đế người dân biết và tích cực khám chữa hơn. Tìm nhiều cách để người

bệnh chấp nhận điểu trị và hợp tác điều trị: như điểu trị ngoại trú, người bệnh

vẫn có thể lao động và sinh hoạt như bình thường thậm chí là hút thuốc, uống

rượu và nhiều tập tục lạc hậu, cúng bái, ma chay cưới hỏi vì chưa thể dừng ngay

lập tức được (ưu tiên việc hoàn thành điều trị). Có những nơi dùng biện pháp

khuyến khích người bệnh bằng cách cấp cho họ một khoản tiền, nhưng họ phải

ký quỹ như đóng thóc hay của cải để buộc người bệnh uống thuốc đủ liều, đủ

thòi gian. Giáo dục truyền thông đồng đẳng (người bệnh cũ tuyên truyền cách

chống lao cho người bệnh mới) cũng rất có hiệu quả.

3.3. Các thuôc chống lao và liểu lượng sử dụng

Hiện nay nưác ta đang sử dụng 5 thuốc lao thiết yếu gồm Streptomycin (S)

Isoniazid (H) Rifampicin (R) Pyrazinamid (Z) Ethambutol (E). Chúng còn gọi là

thuôc chống lao hàng 1 (First line drug). Thuốc Isoniazid và Rifampicin là 2

thuốc diệt khuẩn chính. Thuốc Streptomycin và Pyrazinamid là thuốc diệt

khuẩn hỗ trợ cần thiết. Thuốc Ethambutol là thuốíc kìm khuẩn thường dùng kết

hợp vói thuốc diệt khuẩn chính để ngăn ngừa đột biến kháng thuốc. Liều lượng

và cách thức sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bảng 22 và 23 dưới đây.

Bảng 22: Liều tối ưu của các thuốc chữa lao thiết yếu (giới hạn liều trong ngoặc đơn)

Liểu hàng ngày Liều cách quãng

Tên thuốc mg /kg

3 lẩn/tuẩn/mg/kg 2 lẩn/tuẩn/mg/kg

Isoniazid 5 (4-6) 10(8-12) 15(13-17)

Rifampicin 10(8-12) 10(8-12) 10(8-12)

Pyrazinamid 25 (20-30) 35 (30-40) 50 (40-60)

Ethambutol 15 (15-20) 30 (25-35) 45 (40-50)

Streptomycin 15(12-18) 15(12-18) 15(12-18)

268