Page 272 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe

4. PHÒNG BỆNH LAO

4.1. Phòng mắc lao

Vac xin BCG: BCG là một chủng vi khuẩn lao bò giảm độc lực, do

Calmette và Guerin tìm ra từ năm 1921, khi tiêm cho trẻ sẽ sinh miễn dịch giúp

trẻ không mắc lao. Ngày nay BCG được sử dụng rộng rãi trên thế giới và đã trở

thành biện pháp phòng lao hiệu quả cho trẻ em đặc biệt tránh cho trẻ bị mắc

các thể lao nặng (lao màng não, lao kê). Từ năm 1985 đến nay, việc tiêm BCG

do Chương trình tiêm chủng mở rộng đảm nhiệm. BCG được chỉ định tiêm cho

tất cả trẻ từ sơ sinh đến 1 tuổi.

Hoá dự phòng: là dùng Isoniazid với liều 5mg/kg, uống hàng ngày, dùng

tối thiểu trong 6 tháng. Những lý do chỉ định hoá dự phòng là: Bệnh nhân

nhiễm HIV hoặc bị AIDS; Trẻ bú mẹ mà mẹ bị lao, có vi khuẩn dương tính; Trẻ

nhỏ dưới 5 tuổi đang tiếp xúc chặt chẽ vối nguồn lây và có phản ứng Tuberculin

dương tính mạnh; Trong một số trường hợp bệnh lao dễ phát triển như nhiễm

HIV, bệnh Hodgkin, điều trị kéo dài vối Prednisolon bằng liều quá 10 mg /ngày,

ung thư máu, đang dùng thuốíc chống ung thư hoặc mắc bệnh đái tháo đường

trầm trọng.

Phòng biến chứng: Bệnh nhân cả nội và ngoại trú đểu được cấp phiếu theo

dõi điều để kiểm soát trong và sau điều trị. Ngưòi thầy thuốc thăm khám tại

bệnh viện củng như hẹn thăm khám tại nhà, cần chú ý phát hiện sóm các dấu

hiệu có thể xảy do tác dụng phụ của thuốc chữa lao như mẩn ngứa, hoa mắt,

chóng mặt, mệt mỏi, vàng da... cần kiểm tra chức năng gan, chức năng thận,

nồng độ acid uric máu, bằng các xét nghiệm đặc hiệu. Bệnh lao tái phát và thất

bại phần lỏn xảy ra ỏ những bệnh nhân tuân thủ điểu trị kém vì vậy theo dõi

theo phiếu và tái khám cũng nhằm hạn chế những thể lao này xảy ra, đặc biệt ở

miền núi nơi có nhiều bệnh nhân chấp hành điều trị còn hạn chế.

4.2. Phòng bệnh cụ thể

4.2.1. Nâng cao hiệu quả phát hiện

Cần đẩy mạnh công tác giáo dục sức khoẻ nhằm nâng cao hiểu biết về

bệnh lao trong nhân dân. cần phổ biến các triệu chứng nghi lao cho mọi người

biết để họ tự nguyện đi khám, đồng thòi tuyên truyền để nhân dân loại trừ

quan niệm sợ bệnh lao, gây cản trở cho việc đi khám của người dân. cần áp

dụng nhiều loại hình tuyên truyền nhàm phù hợp với khu vực miền núi như

tranh, ảnh, tờ rơi, băng hình, có cả tiếng dân tộc, tuyên truyển qua đội ngũ giáo

viên thôn bản V.V.. Phải tuyên truyền giáo dục nhằm loại bỏ nhiều quan niệm

không đúng về bệnh lao trong nhân dân miền núi. Nhiều nơi cho rằng bệnh lao

do di truyền, bệnh lao do ma làm, nên họ tìm cách chữa bệnh bằng thầy cúng,

thầy mo, bệnh lao do ngoại tình nên trời phạt, bệnh lao không thể chữa khỏi,

bệnh lao do lao động nặng (lao lực), bệnh lao bị kỳ thị V.V.. Thậm chí các thuật

ngữ địa phương mô tả bệnh này cũng làm sai lệch thông tin bệnh lao. Ngưòi

272