Page 273 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe

H’Mông ở Hà Giang gọi Mo lầu có nghĩa là ho kéo dài. Người Nùng ở Hà Giang

gọi Hấu có nghĩa là bệnh lao. Người Gia Rai ở xã Yasia, huyện Sa thầy tỉnh Kon

Tum gọi Btuk hnak có nghĩa là bệnh ho, nhưng người Gia Rai ở xã Rò Kơi của

huyện Sa Thầy gọi Tờ hen là bệnh ho. Người Bahnar ở xã Trang, huyện Mang

Yang tỉnh Gia Lai gọi Hyen hjang có nghĩa là ho ra máu. Như vậy mỗi dân tộc

có cách gọi khác nhau với cùng một bệnh ho. Cùng một dân tộc nhưng sống ở

hai tỉnh khác nhau với cùng một bệnh ho cũng được gọi với tên khác nhau. Cần

kiêm tra sức khoẻ cho người thân trong gia đình bệnh nhân là nguồn lây, đặc

biệt là trẻ em. Ớ miền núi, cần chủ động khám định kỳ cho những cụm dân cư

có bệnh nhân lao sinh sông. Cần xét nghiệm đờm để tìm vi khuẩn lao đối với tất

cả các bệnh nhân đến khám khi có triệu chứng, nghi lao hoặc hình ảnh bất

thường ở phổi trên phim chụp X-quang.

4.2.2. Nhận thức và thực hiện tốt việc điều trị
• • • • •

Do trình độ dân trí thấp nên không tuân thủ đầy đủ phác đồ điểu trị vì

vậy ngoài việc thực hiện theo hướng dẫn điều trị của CTCLQG, người thầy

thuốc cần hướng dẫn, giải thích cặn kẽ, tỉ mỉ cho bệnh nhân lao nói chung, đặc

biệt người bệnh ở khu vực miền núi, kiểm tra và thực hiện đầy đủ chế độ điều

trị có kiểm soát theo DOTS. Thầy thuốc không quên lưu ý về những tập tục có

thê làm ảnh hưởng đến việc trị liệu như việc ăn kiêng của sản phụ, ăn khiêng

của người bệnh, vẫn tổ chức ma chay cúng bái, không có thời gian nghỉ ngơi, bồi

bô sức khoẻ... dẫn đến điểu trị kém hiệu quả thậm chí không khỏi hay tái

phát bệnh.

4.2.3. Phòng lây lan

Người bệnh cần được cách ly hợp lý (theo hướng dẫn của bác sỹ chuyên

khoa), đeo khẩu trang khi nói chuyện và giao tiếp. Cũng không nên thái quá

như một số nơi cách ly người bệnh biệt lập, người bệnh phải sống ỏ lều, lán

trong rừng hay những nơi rất xa làng bản. Những nơi này có quan niệm lao và

hủi là một, cần phải cách ly như vậy vì bệnh lây truyền không thể chữa khỏi.

Người bệnh sống, chết lúc nào không hay, và người dân bản hầu như không bao

giò qua lại khu vực người bệnh đã ở. Không nên tụ họp ma chay, cúng bái, tập

trung đông người để hỗ trợ cho điều trị (theo quan niệm một số nơi). Tuy thăm

hỏi người ôm là truyền thống tốt đẹp lâu đòi của người miền núi, nhưng cần

được tổ chức vệ sinh, hợp lý nhằm tránh lây lan. cần phải bỏ thói quen mẹ nhai

cơm bón cho con là không vệ sinh, có nguy cơ lây bệnh lao rất cao, nếu mẹ đang

mắc bệnh lao thì rất nguy hiểm.

Diệt khuẩn: Nhà ở thoáng đãng, thông gió tốt, có nhiều ánh sáng mặt trời,

quần áo chăn màn được giặt, phơi nắng thường xuyên sẽ có tác dụng diệt

khuẩn. Thầy thuốc chuyên khoa cũng như cán bộ y tế cần vận động, tuyên

truyền ngưòi dân thực hiện vệ sinh sức khoẻ. Phần đông nhà ở của người dân ở

vùng sâu vùng xa rất tối ẩm, thấp (đặc biệt nhà ở của người H’Mông), hàng năm

273