Page 116 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe
P. 116
những dịp hội hè, chiêu đãi có tính tập thể lớn. Tối đến, cả gia đình sum họp
bên bếp lửa nhà sàn, đôi khi cũng có khách là hàng xóm, họ hàng, bạn bè ngồi
quanh mâm cỗ. Các món đặc sản là thịt nướng gồm 2 loại nướng trên than lửa
ipịnh) và nướng vùi tro nóng {mốc), canh thịt gà nấu màng chua húp cho "rã
r ư ợ u Say rượu ỏ xứ Thái là chuyện bình thường, là vui, là quí, không phải là
xấu. Uống rượu ở xứ Thái không phải là để nát rượu, ăn nói lè nhè, gây sự mà là
để khỏe hơn, là để xóa bỏ bất đồng, xóa bỏ hận thù để " bèn pi, bèn noọng " (nên
anh, nên em), đoàn kết xây dựng bản mường, giữ cho gia đình hạnh phúc. Tuy
nhiên chúng ta cũng cần giáo dục cho đồng bào tác hại của rượu để dần dần
thay đổi, không uống nhiều nữa, không lạm dụng rượu, không tốt cho sức khỏe.
2.2.3. Tộc người Mường
Người Mường có dân sô" ít hơn, đứng vào hàng thứ 6. Toàn quốic có khoảng
900 000 người, người Mường ỏ miền núi phía Bắc có khoảng 600 000. Người
Mường sông chủ yếu ở các tỉnh Tây Bắc như Hoà Bình khoảng 400 000, Vĩnh
Phúc, Phú Thọ khoảng 130 000, Sơn La khoảng 60 000, Lào Cai, Yên Bái
khoảng 10 000 người... Người Mường là một dân tộc có nền văn hoá, kinh tế, xã
hội tương đối phát triển. Rất nhiều phong tục tập quán của người Mưòng giổng
người Kinh ở đồng bằng (như nhuộm răng đen, ăn trầu, phụ nữ hút thuốc
lào...). Ngưòi Mường sống chủ yếu ở nhà sàn, tập trung thành làng bản đông
đúc, lúa là cây lương thực chủ yếu của người Mưòng...
Rượu cần người Mường: Rượu cần có nhiều dân tộc sử dụng, riêng người
Mường Hòa Bình, rượu cần là thứ rượu phổ biến và có những cách uống rượu
thật riêng. Khi vui mới uống rượu cần. Và khi đã uống thì người ta phải bày ra
nhiều cách để cuộc rượu càng thêm vui. Uống bưốc một, bưốc hai, bước ba cho
đến khi nhạt rượu, uống bước một là uống thông cần. Mỗi người vít một cần và
uống theo lời hô của người điều khiển lượng rượu, cần không thông thì thay cần
khác. Từ bước hai trỏ đi là uống nhiều ngưòi, uống bốn người, uống đôi, uống
một, uống chủ khách, uống nam nữ. Tất cả cũng chỉ là một cách ép rượu làm
vui, có trật tự, có văn hóa.
Nhìn chung, người cán bộ y tế công tác ở vùng người Thái, người Mường,
hiểu biết văn hóa trên sẽ tiếp rận tốt hơn với cộng đồng từ đó đưa các giải pháp
chăm sóc sức khỏe phù hợp. Tuy nhiên tộc người Thái, Mưòng cũng còn một số
tập quán chưa tốt cho sức khỏe như:
- Nhà ở: Người Thái, Mường cũng ở nhà sàn, giống người Tày, Nùng. Hai
tập quán cần quan tâm đó là nuôi, nhốt gia súc gầm sàn rất mất vệ sinh
và đun bếp trong nhà sàn tất cả đểu gây ô nhiễm không khí ảnh hưởng tối
đưòng hô hấp. Tuy nhiên nhà sàn người Thái, Mường thường mái cao hơn,
nhà rộng, không ngăn buồng, nhiều cửa sổ nên trong nhà thường sáng
hơn, vệ sinh hơn.
- Vệ sinh: Người Thái, Mường ít nuôi gia súc thả rông, nhưng cũng có tập
quán phóng uế bừa bãi. Làng bản Thái, Mường cũng chật chội, đưòng xá
116