Page 205 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 205
206 Tủ sách "Việt Nam - đất nuớc, con ngưùt"..
10 nàm 18Ó1, quân Pháp đã tiến hành công phá đại đồn. ông
chi huy quân lính chống cự quyết liệt nhưng rồi bị thương, đại
đồn thất thủ, Gia Định lại bị chiếm. Em ruột ông là Nguyễn
Duy tử trận, ông bị cách chức xuống làm Tham tri, măi đến
năm sau lại được hàm Binh bộ Thượng thư, sung Đổng nhung
quân vụ Biên Hòa, tập họp lực lượng để chống sự bành trướng
của quân đội Pháp.
Năm 18Ó2, sau khi triều đình Huế ký Hòa ước Nhâm Tuất,
mất 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ vào tay Pháp, ông được cử ra
Bắc làm Tổng thống Hải An quân vụ, thăng chức Võ Hiển Đại
học sĩ, tước Tráng Liệt Bá. Năm Nhâm Thân (1872), lại được
điều về giữ chức Tuyên sát Đổng sức đại thần, thay mặt triều
đình xem xét việc quân sự ở Bắc Kỳ.
Đánh dẹp giặc cưóp trên đất Bắc
Từ năm 1863, ông được cừ ra Bắc Kỳ đánh dẹp quân Lê
Duy Phụng.
Năm Tự Đức thứ 25 (1870), quân Cờ Đen Lưu Vĩnh Phúc
vẫn đánh phá cưóp bóc các tỉnh Thái Nguyên, Lạng Sơn, Cao
Bằng, Trong 3 năm trường chúng vẫn uy hiếp các tỉnh này và
quan quân liên tục thất bại.
Sau khi quan Tổng đốc Phạm Chi Hương bại trận và bị bắt,
triều đình đă phái Võ Trọng Bình ra làm Tổng đốc Hà Ninh kiêm
Khâm sai Quân thứ đại thần Tuyên-Thái-Lạng. Quan Khâm sai hội
với quan Đề đốc Quảng Tây để cùng đánh quân Ngô Côn vì họ cứ
quấy phá cả hai bên biên thùy. Vào giữa năm 1869, Ngô Côn đem
quân đánh Bắc Ninh, quan Tiểu phủ ông ích Khiêm đánh thắng
một trận lớn, phá tan quân giặc và Ngô Côn bị bắn chếL
Ngô Côn chết rồi thì đồng đảng chia làm 3 phe tiếp tục
cưóp phá các tỉnh mạn ngược ở miền Bắc: phe Cờ Đen của Lưu
Vĩnh Phúc, phe Cờ Vàng của tướng Hoàng Sùng Anh, phe Cờ