Page 154 - Bệnh Thường Mắc Thuốc Cần Dùng

XI. DINH DƯỠNG CHUYỂN HÓA

Dưỡng chất, thành phần của thực phẩm dùng nuõỉ dưỡng cơ thể
gồm các chất dinh dưỡng đại lượng và vi lượng. Vi lượng: vitamin và
nguyên tố. Đại lượng: carbohydrat, chất béo và protein. Dinh dưỡng
trong y học lâm sàng có một tầm quan trọng đặc biệt. Trong Y Dược có
4 danh từ: thực y, thực trị, thực dưỡng, thực chế có nghĩa là thực phẩm
dùng trong Y Dược. Ngoài nước và oxy, con người cần có 2 nhóm thực
phẩm:
- Nhóm cung cấp năng lượng đó là các chất bột, chất béo, đường.
Chúng tạo ra năng lượng (calo), tạo ra sinh lực cho cơ thể, giữ thân
nhiệt, hoạt động, chuyển hoá.
- Nhóm cung cấp bổ dưỡng: đó là các chất đạm, vitamin, khoáng.
Chúng nuôi dưỡng, phục hồi, bồi bổ các cơ quan, thay mới các tế bào,
như thịt, cá, trứng, sữa, rau quả, ngũ cốc...
Vì vậy phải có khẩu phần hợp lý, cân đối thích hợp thể hiện trên tỉ
lệ giữa các thành phần các chất: đạm, mỡ, đường là 1/1/4. Đạm động
vậưđạm thực vật là 1/3. Mỡ thực vật/mỡ động vật là 1,5. Ca/P là 0,7-1.
Vitamin phải tăng song song với calo khẩu phần. Chất khoáng cần ít,
thường đã có trong thực phẩm. Nhu cầu Ca (mg/ngày): 400-600, có thai
và nuôi con bú: 1000-2000. Nhu cầu Fe (mg/ngày): 5-15, có thai và
nuôi con bú: 15. Riêng I và F có thể thiếu (nhưng cũng có địa phương
thừa).
Chất đạm, béo, đường, vitamin, khoáng là 5 thảnh phần giúp
chuyển hoá của cơ thể vì một lỳ do nào đó gây nên thừa hoặc thiếu (rối
loạn hấp thu, thải trừ, cân bằng sinh học) sẽ đưa đến bệnh tật.
Có thể khẳng định được mối liên hệ nhân quà: sự sống là do thực
phẩm và sức khoẻ là do ăn uống.

150