Page 87 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

trong nạn đói năm 1945, vậy có chết thêm vài triệu
nhưng giành lại nhân cách làm người, họ đâu có
ngại. Họ có kinh nghiệm chống lại những cám dỗ
của chủ nghĩa thực dân bởi vì cuộc đời trước đây
của họ đã là bài học cụ thể.
Cuộc Cách mạng đã tạo nên một sự hoán cải
thân phận. Con người Việt Nam tử thân phận nô
lệ chuyển sang thân phận con người của một đất
nước tự do, độc lập, góp phần vào việc chuyển đổi
thế giới thứ ba thành thế giới đang phát triển. Ngay
cả những người chống lại Cách mạng cũng phải thừa
nhận cái thân phận mới mà họ có được là do Cách
mạng. Đó là sự thực khách quan. Sự hoán cải này
là kết quả của những hi sinh vô bờ bến.
12. Trong hoàn cảnh hiện tại, vấn đề thân phận
đang gặp một thử thách hết sức to lớn. Trong cái
đà đổi mới, quá nửa nông dân phải ra các thành
thị, mất hết chỗ dựa tinh thần và tình cảm trước
đây. Họ chỉ còn cách dựa vào một yếu tố mói, là
yếu tố duy nhất của thân phận con người phương
Tây; Pháp luật. Pháp luật náy trước hết chưa phải
là hình luật, bởi vì họ sống đạo đức, không phạm
tội. Đó cũng chưa phải lá hộ luật bởi vì họ không
có ruộng đất, mà lầ dân luật. Trong hoàn cảnh mới,
chính dân luật mới lá nền tảng của pháp luật. Cái
dân luật ấy không tồn tại dưói thời quân chủ, tuy
có đôi điều nói đến một vài quyền lợi như trong
Luật Hồng Đức.
Ý thức tôn trọng pháp luật lá đặc điểm của tâm
thức phương Tây, một đặc điểm quen thuộc với họ

89