Page 493 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

chuyện lôi cuốn mọi người trước hết lả về tình yêu.
Điều này được đáp ứng bởi "Tố Tâm" (1922) của
Hoàng Ngọc Phách khi nêu lên quyền chọn người
yêu của cô gái nhưng cách đặt vấn đề còn rất dè
dặt. Sau 1930, các cô gái đã mạnh dạn hơn. Trong
"Đoạn íuyệí"(1934) của Nhất Linh, cô Loan đã khẳng
định quyền cá nhân của mình chống lại mẹ và bà
mẹ chồng trong xã hội cũ. Neu như Nhất Linh, Khái
Hưng chống lại gia đình truyền thống thì Nguyễn
Công Hoan chống lại chế độ quan lại vá những tệ
nạn ở nông thôn bằng những truyện ngắn châm
biếm cay độc. Trên báo chí xuất hiện những cuộc
tranh luận sôi nổi xung quanh từng tác phẩm quan
trọng và văn học đã lôi cuốn cả xã hội.

Vào năm 1936, khi Mặt trận Bình dân thắng
lợi ở Pháp, Đảng Cộng sản Đông Dương ra công
khai vá thay đổi hẳn diện mạo vãn học.
Một sự nghiên cứu chỉ xét văn học ở bản thân
nó, quên m ất bản sắc văn hóa dân tộc không thể
nào trả lời được những câu hỏi thực sự văn học
sau đây.
Một là, Đảng chỉ xuất hiện công khai trong vòng
ba năm tức là trong một thời gian rất ngắn, vì đến
năm 1939, khi Mặt trận Bình dân Pháp bị lực lượng
bảo thủ lật đổ thì Đảng Cộng sản Đông Dương lại
bị đàn áp, các nhà tủ lại mở ra dồn những người
cộng sản vào. Vậy mà trào lưu văn học thiên về
Chủ nghĩa xã hội đã thắng và làm chủ văn học,
không phải chỉ trên các báo công khai, vì các báo
chí Cộng sản đều bị cấm má trong lòng nhân dân

495