Page 197 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

chở một vạn tấn hàng. Tiến bộ về Ihặt sản xuất là
cực lớn, nhưng con người ngày nay có sướng hơn
con người ngày xưa đâu. Bao nhiêu của cải tích lũy
được đã bị tiêu phí vào chiến tranh tội ác, để làm
thỏa mãn một thiểu số, còn người lao động vẫn rất
nghèo khổ. Rồi những nạn ma túy, tình dục, bệnh
tật, sự sa sút về nhân cách ngày càng tăng với một
quy mô đáng sợ. Nhiều người đã bắt đầu lo sợ một
sự hủy diệt mới, do cái cá nhân được đề cao tận
mây xanh sẽ sử dụng quyền lực, tải sản của mình
để gây nên tội ác.
Còn khoa học? Có một thời từ thế kỷ XVIII đến
nửa cuối thế kỷ XX, người ta tưởng chừng nó sẽ
giải quyết được mọi vấn đề, làm toàn bộ loài người
có hạnh phúc. Nhưng bản chất khoa học là không
bao giờ kết thúc. Một vấn đề được giải quyết làm
nảy sinh mười vấn đề bức xúc chưa được giải quyết.
Khoa học chỉ là một công cụ. Dùng khoa học vào
việc gì là tùy thuộc vào con người. Khi con người
chỉ nghĩ đến lợi nhuận ích kỷ thì tai họa sẽ đến.
Rõ ràng như một học giả nói: "Khoa học không có
lương tâm chỉ là sự phá sản của tâm hồn

Trong hoán cảnh Khổng giáo chủ trương biết
dừng: con người phải biết kiềm chế những ham muốn
ích kỷ, lo cho đồng loại trước khi lo cho mình "Đại
học" nói: "Biết dửng thì sau đó mới xác định được
mục đích. Mục đích có xác định được thì sau đó mới
yên tĩnh. Có yên tĩnh thì sau đó mới an tâm. Có
an tâm thì sau đó mới lo lắng được. Có lo lắng được
thì sau đó mới đạt được kết quả mong muốn".

199