Page 194 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam
P. 194

Khổng  học  trước  sau  chỉ  lá  một  học  thuyết  tôn
          ty luận.  Nó không phải  là  một chủ nghĩa nhân  đạo,
          vì chủ nghĩa nhân đạo phải thừa nhận sự bình đẳng
          tiên thiên giữa người với người.  Trái lại,  Khổng học
          khẳng  định  tình  trạng  bất  bình  đẳng  này.  Đoạn
          dưới  đây  của  "Luận  ngữ"  lá  hết  sức  tiêu  biểu.  Nó
          nói  đến  thái  độ  của  Khổng  tử  đối  với  tầng  lớp  thời
          Khổng tử gọi  là  "Chúng",  tức là tầng lớp thấp  nhất
          trong  xã  hội,  được  xem  gần  như  là  nô  lệ:

               "Tử  Cống hỏi:
               - Nếu  như có người  trợ cấp  nhiều  đối  với  "dân"
          (thuật ngứ  chỉ  dân  lao  động  tự  do),  lại  có  thê  cứu
          giúp  tầng  lớp  "chúng"  (dân  lao  động  khổ  sai)  thì
          thầy thấy thế nào? Có thể gọi ông ta là "nhân "không?"
               Câu  hỏi  này  rất  hóc  búa.  Nếu  Khổng  tử  chấp
          nhận  đối  xử  tốt  với  tầng  lớp  này  thì  Khổng  tử  lá
          người  Cách mạng,  và gần  với  chúng ta,  vì  chúng ta
          tình  nguyện  làm  đầy  tớ  tầng  lớp  "chúng"  náy.  Câu
          trả  lời  của  Khổng  tử  hết  sức  rõ  ràng,  ông  ta  lá
          người  bênh  vực  đẳng  cấp.

               "Khổng  tử nói:
               - Đấy đâu  liên  quan  đến  "Nhân?" Chắc chắn  đó
          là  "thánh " rồi.
               (Tức  là  ý   Khổng  tử  muốn  nói  đó  là  m ột  việc
          không  tưởng,  không ai  có  thể làm  được.  Đoạn  sau
          giải  thích  rỗ hơn):

               "Ngay cả Nghiêu và  Thuấn (hai ông vua lý tưởng
          trong óc Khổng  tử)  còn  kém  vể  điểm  này.



          196
   189   190   191   192   193   194   195   196   197   198   199