Page 378 - AllbertEstens
P. 378
... và vật lỷ học
Thời gian đi vào vật lý học dưối dạng tham sô' t nằm trong
các phương trình của vật lý học ít nhiều dưới dạng hiện. Sự có
mặt khắp nơi của thời gian làm xuất hiện hai vấn để: Phải
chăng sự có mặt đó là dấu hiệu của tính phổ quát của thời gian
hay chỉ là sự kề nhau của những tình trạng cụ thể ? Phải chăng
sự có mặt đó là chẳng cần thiết khi mà vật lý học lại luôn luôn
muốn từ bỏ thời gian và dựa vào "những cái bất động lý tưởng"
đã ăn sâu trong ý tưởng của ngay cả những định luật phổ quát,
phi thời gian, chẳng có một cái mốíc nào cho khái niệm biến cô
được định tuổi.
Newton đưa thời gian ra ngoài thời gian
Cơ học Newton mô tả chuyển động của các vật thể trong
không gian bằng cách cho biết các vị trí của chúng ở những thời
điểm kế tiếp nháu. Thời gian xuất hiện ỏ đây như một tham số
bên ngoài của động lực học, trôi chảy đều đều từ quá khứ đến
tương lai. Nó là thuận nghịch bởi vì ta có thể. nghiên cứu quá
khứ và tương lai với cùng những phương pháp: Ta có thể dễ
dàng xác định các nhật nguyệt thực trong quá khứ cũng như các
nhật nguyệt thực trong tương lai và, trên giấy, các hành tinh có
thể quay ngược lại. Sự đảo thời gian, nghĩa là sự trao đổi giữa
quá khứ và tương lai, không gây ra hệ quả gì đến các phương
trình. Thời gian Newton không có "mũi tên", nó không sinh ra
củng không hủy diệt. Nó chỉ đánh vào việc đo lường và đặt cọc
#
môc cho các quỹ đạo.
Sự thiếu mũi tên [thiếu chiểu]** của thòi gian là một
’’ Trong dấu [...] là cúa người dịch.
376