Page 369 - AllbertEstens

biểu diễn của các hạt vật chất như là các kỳ dị của trường trong

lý thuyết tương đốỉ rộng. Sau một sô" do dự, ông đã đi đến chỗ

quay trở lại một cách cương quyết với cách giải thích không

mang tính xác suất, cụ thể hơn, của cơ học ốóng, nghĩa là với

bản chất tư tưỏng thật của ông trái ngược hẳn với những lập

luận chủ quan, dùng triết học thay cho sự giải thích khoa học.

Ông ngày càng cảm thấy sức mạnh trong các lý lẽ của Einstein,

những lý lẽ vừa được người thầy của Princeton nhắc lại trong

bản tự thuật của ông và cuộc tranh luận của ông với Bohr trong

cuốn sách kỷ niệm sinh nhật Einstein philosopher scientỉst

(Einstein nhà triết học nhà khoa học) (1949). Lý thuyết lượng tử

xác suất chỉ là một cái "mẹo tạm thòi” (ein temporarer Ausweg

= expédient temporaire) - chính xác song không đầy đủ. Cũng

năm 1952 này, Einstein và Schrödinger đã nhắc lại các lập luận

của mình trong các bài viết của hai ông cho cuốn sách Louis de

Broglie, physicien et penseur (Louis de Broglie, nhà vật lý và

nhà tư tưỏng) nhân dịp ông sáu mươi tuổi.

Trong một bức thư gửi Born ngày 3 tháng Chạp năm 1953

vừa được công bố [4], Einstein vào cuối đờì đã tóm tắt một cách

tuyệt diệu quan điểm không chính thống bằng cách tuyên bô"

rằng: "Tôi không thỏa mãn với cái ý tưởng là ta có một bộ máy

cho phép tiên đoán nhưng về bộ máy đó ta không thể nào đưa ra

một ý nghĩa rõ ràng".

I

Tiếc thay, cả ông ta, cả Schrödinger đều không vượt qua

được những giới hạn của một hệ thống thay thế tích cực đốỉ với

các tư tưởng đối lập, đối với lý thuyết có tính xác suất thỏa mãn

"tính bổ sung” của Bohr.

Louis de Broglie đã gắn bó một cách can đảm với công việc

xây dựng lý thuyết lớn lao đó. Bản chất của công việc này là tìm

cách nhìn ra một cách rõ ràng, tạo được một hình ảnh khách

quan của nhị nguyên luận sóng - hạt, sự định xứ hạt trong

367