Page 356 - AllbertEstens
P. 356
giản hơn và thông nhất hơn. Song cho đến đầu thế kỷ XX, như
chúng ta đã thấy, với sự hiểu biết ngày càng nhiều về thế giới vi
mô, vật lý học cổ điển đã đứng trước những khó khăn và mâu
thuẫn ngày càng gia tăng. Vật lý học lượng tử đã xuất hiện thay
thê vật lý học cổ điển rất hiệu quả với một hình thức luận mới
thể hiện một cái nhìn mới vể thực tại hay có thể nói là một cách
suy nghĩ mới, "cách suy nghĩ cơ học lượng tử", như nhà vật lý
người Nhật J. J. Sakurai đã viết trong cuốh "Modern quantum
mechanics" (Cơ học lượng tử hiện đại) [4].
3. Hình thức luận tổng quát của cơ học lượng tử, theo cách
trình bày trong cuốn "Le modèle géométrique de la physique"
(Mô hình hình học của vật lý hợc) của Marceau Felden [5], bao
gồm 5 tiên đề và một phương trình chuyển động.
Tiên đề thứ nhất phát biểu về trạng thái của hệ vật lý:
Vào một thời điểm bất kỳ t0, trạng thái của một hệ vật lý đã cho
hoàn toàn được xác định bỏi một vectơ trạng thái chuẩn hoá đã
cho nào đó I Vị/ (tD)> thuộc không gian Hilbert các trạng thái
của hệ được xét.
Tiên đề này nêu lên sự tương ứng giữa một trạng thái vật
lý khách quan của hệ được xét và một vectơ trạng thái chuẩn
hoá của <?<? - một đốì tượng trừu tượng. Ta lưu ý rằng hai vectơ
trạng thái tỉ lệ với nhau biểu diễn cùng một trạng thái và như
vậy "chiều dài" của vectơ không có vai trò trực tiếp trong hình
thức luận. Sự tùy tiện này được giải quyết bằng đòi hỏi vectơ
trạng thái phải được chuẩn hoá. Ngoài ra, do tính chất tuyến
tính của không gian vectơ, các trạng thái khác nhau có thể đem
cộng với nhau để tạo ra một trạng thái mới: đó là nguyên lý
chồng chập mà sự thừa nhận nó như là một nguyên lý cơ bản
của lý thuyết đã dẫn đến việc xây dựng hình thức luận trên cơ
sở đại sô tuyến tính và không gian Hilbert. Tiên đề khẳng định
rằng vectơ trạng thái chứa toàn bộ thông tin vật lý cụ thể mà ta
354