Page 359 - AllbertEstens

gọi là T iên đề về sự rút gọn hay sự suy sụp của hàm sóng

(vectơ trạng thái). Nó còn được gọi là Tiên để về toán tử chiếu

vì sự chuyển từ trạng thái I \ụ > về trạng thái riêng I Uj> có thể

mô tả bằng một toán tử p gọi là toán tử chiêu: Pj tác dụng lên

I VỊ/> sẽ cho I Uj>.

Cuối cùng là tiên đề về sự phát triển theo thời gian

của vectơ trạng thái (sự phát triển động lực của hệ), tức là

phương trình chuyển động. Phương trình này trong một

cách biểu diễn nào đó là phương trình Schrödinger. Chúng ta

viết lại phương trình này theo ký hiệu của Dirac như sau:

d I 1 1 / >

ÌỈI —— — = H |\ị/>. (10)

dt

Trình bày hình thức luận tổng quát của cơ học lượng tử

dưói dạng 5 tiên đề và một phương trình chuyển động, Felden

đã có các nhận xét sau đây:

• Hệ tiên để đã trình bày tạo thành một lý thuyết thuần túy

hình thức và trừu tượng mà các quan hệ duy nhất với vật lý

thực nghiệm được suy ra chỉ từ các giá trị riêng của các toán

tử tương ứng (Tiên đề 3) và xác suất đo của chúng (Tiên đề

4). Các tiên để khác không có quan hệ trực tiếp với một sự

giải thích vật lý nào đó, sự giải thích này không được suy ra

từ hệ tiên đề.

• Không gian vật lý và các vật thể chứa trong đó không có

tính tường minh như trong vật lý cổ điển.

• Theo sự khẳng định trong tiên đề, lý thuyết cơ học lượnẹ tử

tự thân nó là có tính xác suâ't. Nguyên lý bất định hay

nguyên lý không xác định, như đã được chứng minh, là hệ

quả của một tính chất đặc biệt của các toán tử: Tính không

giao hoán của chúng.

357