Page 301 - AllbertEstens
P. 301
thứ hai - là khám phá về lượng tử của Max Planck (1858-
1947) trình bày lần đầu tiên trong một báo cáo tại một phiên
họp của Hội Vật lý Đức ngày 14 tháng Chạp năm 1900. Trong
báo cáo, Planck đã đưa ra giả thiết hoàn toàn mới nói rằng sự
trao đổi năng lượng giữa bức xạ và vật chất luôn luôn diễn ra
theo từng lượng gián đoạn gọi là lượng tử năng lượng và gắn
liền với nó là một hằng sô" cơ bản mối sau này được gọi bằng cái
tên của người đã khám phá ra nó - hằng số Planck, ký hiệu là
h.
Từ khái niệm lượng tử của Planck cho đến nay, lý thuyết
lượng tử đã trải qua nhiều bưóc phát triển lớn vối rất nhiều
thành tựu quan trọng và hiện còn đang phát triển. Sự phát
triển tiếp tục này đang hứa hẹn những khám phá bất ngờ và có
thể còn đòi hỏi một sự thay đổi căn bản trong cách tiếp cận các
vấn để của tự nhiên và từ đó sẽ dẫn đến một cái nhìn mới vể thê
» •
giới.
Trước hết là lý thuyết lượng tử của các hạt được xây dựng
trong khoảng một phần tư thế kỷ kể từ khi Planck chỉ ra khái
niệm lượng tử. Sự phát triển bộ phận này của lý thuyết lượng tử
bao gồm hai giai đoạn. Trong giai đoạn đầu, lý thuyết được phát
triển theo cách vừa sử dụng các khái niệm và định luật của cd
học cổ điển, vừa đặt ra những "điều kiện lượng tử" xa lạ vói lý
thuyết đó. Hai cái mốc lốn trong giai đoạn này là lý thuyết
lượng tử về ánh sáng của A. Einstein (1905) và lý thuyêt lượng
tử về cấu trúc nguyên tử của N. Bohr (1913). Sức mạnh giải
thích của các lý thuyết này và những cải tiến trên cơ sỏ đó, sau
này được gọi là lý thuyết lượng tử cũ, cho đến nàm 1923 đã đi tới
giới hạn. Người ta ngày càng cảm thấy một cách rõ rệt rằng lý
thuyết này, trong khi giữ lại những gì đã được chứng tỏ là đúng,
cần phải được cải tổ một cách căn bản.