Page 94 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII

về sự hôn lễ của người Đàng Ngoài

và cách họ trừng trị sự gian dâm

Người Đàng Ngoài muốn lấy vợ lẫy chổng phải được

phép của cha mẹ hoặc khi cha mẹ đã quá cố rồi thì phải được
phép của thân quyến. Lại còn phải xin phép và lễ lạt các quan
chức. Vì có những sự nhũng lạm, năm 1639 đức vua đã phải
ban dụ để hạn chế lòng tham của các nhà cai trị và định rằng

con trai lấy vỢ nộp lệ tùy theo sức mình, vào khoảng hai
phân tư (2,40%) gia sản; nhưng ai không có quá số một trăm
đồng thì được miễn.

Vì dân gian ai cũng chăm chỉ làm ăn, nên khi vê' nhà
chồng, người đàn bà đã dành dụm được ít tiền, hai ba cái áo
đẹp, một chiếc vòng san hô hay mã não, ít nhiều hạt họ buộc
vào, họ nuôi tóc rất dài và để xõa xuống sau lưng. Cưới xin

phải có ăn uống, nghèo kiết cũng ba ngày; khá giả thì kéo
đến ngày thứ chín. Ngay sau hôm cưới, chồng gọi vỢ bằng
em và vỢ gọi chồng bằng anh.

Luật pháp cũng cho chồng bỏ vỢ vì những duyên cớ
mỏng manh; nhưng vợ thì không được quyển ấy, muốn biệt
cư biệt sản vợ phải khó khăn bí mật lắm, còn người chổng

thì chỉ việc lấy một chiếc đũa của mình, một chiếc đũa của
vỢ - đũa sơn son thếp vàng - bẻ làm đôi, mỗi người giữ một
nửa trong túi lụa; chồng phải trả vợ của hồi môn và nuôi lấy
con chung của hai người, nhưng những vụ ly dị bây giờ ít
hơn trước.

Luật pháp rất nghiêm đối với những dâm phụ, người đàn
bà sẽ đem cho voi giày, voi lấy vòi quấn người ấy lên cao

rồi quật xuống đất, lấy chân giẫm cho kỳ chết. Khi em tôi ở
Đàng Ngoài, nó có được chứng kiến một vụ hành hình một

95