Page 186 - Vũ Trụ Và Hoa Sen

Tôi nghiên cứu gì: Khoa học ờ mọi trạng thái ciia nó

mỡ, một chiếc đồng hồ được hiệu chỉnh chính xác, và một
klii đã được lên dây cót, nó sẽ tự hoạt động theo các định
luật hoàn toàn tất định. Tự do và ngẫu hứng là những thứ
hoàn toàn bị loại bỏ. Xuất phát từ một số ít các định luật vật
lí, lịch sử của một hệ hoàn toàn có thể được giải thích và dự
báo nếu như ta biết được một cách chính xác các đặc tính
của nó tại một thời điểm nào đó. Nhà vật lí người Pháp
Pierre Simon de Laplace đã ca ngợi sự thắng lợi của quyết
định luận này trong câu tuyên bố nổi tiếng của mình: "Một
trí tuệ, nếu ở một thời điểm nào đó, biết tất cả các lực tác
dụng trong tự nhiên và biết vị trí tương ứng của tất cả các

thực thể tạo nên nó, ngoài ra có đủ khả năiag phân tích tất
cả các số liệu đó, và thâu tóm chuyển động của các vật thể
lớn nhất của vũ trụ, cũng như của các nguyên tử bé nhỏ
nhất trong cùng một công thức, thì không có gì là bất định
đối với trí tuệ đó, đồng thời cả tương lai cũng như quá klrứ
đều hiện rõ trước mắt nó... ".
Đồng hồ vũ trụ được bôi trơn tới mức nó sẽ tự chạy
một cách trơn tru mà không cần sự can thiệp thần thánh
nào. Chính vì thế, có câu trả lời nổi tiếng của Laplace với
Naploléon rằng ông klaông cần tới giả thiết về Chúa. Cũng
như việc đức tin bị lí trí gạt xuống hàng thứ yếu, thời gian
cũng không còn chỗ đứng, bởi tương lai đã được chứa
đựng ngay trong hiện tại và quá khứ. Cuốn sách vĩ đại
của tự nhiên được coi như đã viết xong, và theo như lời
của nhà hóa học người Bỉ Ilya Prigogine; "Chúa bị quy về
vai trò của một người lưu trữ, chi để lật các trang của cuốn

191