Page 394 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 394
Phe Trịnh Bồng thắng thế, kéo vào thành chiếm phủ chúa cũ.
Chiêu Thông không trị nối phe đảng Trịnh, hất đắc dĩ phái phong
Trịnh Bồng làm An Đô vương. Trịnh Lệ thất thế, sau ra hàng
Chiêu Thông, lĩnh một chức quan nhỏ.
Đảng Trịnh nổi lớn. Trịnh Bồng được nhiều võ quan làm vây
cánh đòi nắm giữ hết thảy mọi quyền trị nước như các chúa Trịnh
trước. Chiêu Thông chỉ chịu nhượng hộ phẩn nào. Giữa vua và
chúa có sự xích mích. Có những quan võ phe Trịnh khinh thường
cả vua, thậm chí mưu sự truất phê Chiêu Thống lập vua Lê khác.
Trần Công Xán cố gắng khuyên giải mọi người tôn trọng nhà vua.
Bị Trịnh hiếp chê quá độ, Chiêu Thông hạ chiếu vời Nguyễn Hữu
Chỉnh ở Nghệ An ra giúp.
NGUYỄN HỮU CHỈNH CHUYÊN QUYỀN ở BĂC HÀ - Nguyễn Hữu
Chỉnh từ ngày về Nghệ An chiêu binh mãi mã, gây được lực
lượng khá mạnh hàng vạn quân. Nghe hiết họ Trịnh lại nối, bắn
tin đê vua Lê gọi mình. Nhân được chiếu chỉ, Hữu Chỉnh đê một
sô" tay chân của mình ở lại Nghệ An vói Nguyễn Văn Duệ, mang
quân ra bắc liên tiếp đánh các phe cánh họ Trịnh. Trịnh Bồng
đem quân ra bắc liên tiếp đánh các phe cánh họ Trịnh. Trịnh
Bồng đem quân ra phòng giữ. đánh thua phải bỏ chạy. Hữu
Chỉnh vào yết kiến Chiêu Thông và chuyên giữ binh quyền.
Trịnh Bồng mấy lần khởi binh toan sự khôi phục, nhưng không
thành công nên chán đòi hỏ đi tu, về sau không ai biết ra sao. Họ
Trịnh mất hắn quyền từ đây.
Trừ được họ Trịnh, vua phong Hữu Chỉnh chức đại tư đồ
Bằng quận công. Hữu Chỉnh về đóng ở phủ chúa, cậy công khinh
người, tự ý giải quyết mọi việc, không cần đến vua, làm lắm điều
trái phép. Chiêu Thông cũng lấy làm lo, muôn trừ bỏ đi nhưng
không biết trông cậy vào ai.
Hữu Chỉnh lại mưu với Nguyễn Văn Duệ chiếm Nghệ An.
Nguyễn Huệ hay biết, sai Vũ Văn Nhậm ra Nghệ An bắt Văn Duệ.
Văn Duệ trôn theo đường núi chạy về Quy Nhơn với Thái Đức.
(Văn Duệ là tướng cũ của Thái Đức).
Hữu Chỉnh nhân thấy anh em vua Tây Sơn bất hoà, xin Chiêu
Thống cử Lê Duy Yên và Trần Công Xán vào Phú Xuân đòi đất Nghệ
An. Bấy giò là năm 1787. Mưu đồ sự diễn lại tình trạng phân liệt thời
Trịnh. Bắc Bình vương còn muốn chiếm cá Bắc Hà, khi nào chịu trả
xứ Nghệ An. Vương khi ra bắc có lần tiếp kiến Công Xán, biết Công
Xán là người anh tai, muốn dụ về hàng, sai người nói vối Công Xán
394
