Page 395 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 395
rằng: Thế nhà Lê không còn tồn tại được nữa, khuyên Công Xán theo
về nhà Tây Sơn. Công Xán không chịu. Phái đoàn sứ bộ ra về, qua
biến Nghệ An bị đắm thuyền, chết cả. Có mấy tập sử sách chép do
Bắc Bình vương sai đục thuyền giết sứ giả để khỏi về báo cáo tình
hình không hay miền trong. Điều này không chắc g1 đúng thực, một
người kiệt hiệt như Bắc Bình vương đâu có cần làm sự ám muội như
thế. Có thế đây chỉ là một tai nạn.
QUÂN TÂY SƠN RA ĐÁNH BẢC HÀ LAN THỨ HAI - Bắc Bình
vương ở Phú Xuân thííy Hữu Chỉnh lừng lẫy ỏ dất Bác, lại mưu
lấy lại Nghệ An thì không thể tha thứ. Sau khi anh em giảng hoà
rồi, sai Vũ Văn Nhậm ra đánh Bắc Hà, tháng 11 âl năm 1787, Ngô
Văn Sỏ và Phan Văn Lân đem quân ra Nghệ An phôi hỢp với Văn
Nhậm. Quân Tây Sơn ra đến Thanh Hoa, bộ hạ của Hữu Chỉnh là
Lê Duật bỏ chạy bị giết. Nguyễn Như Thái và Ninh Tốn vào chông
giữ. Sau một trận kịch chiến ở núi Tam Điệp giáp giới Ninh Bình,
Thanh Hoa, Thái hị bắn chết, Tôn chạy thoát thân. Hữu Chỉnh và
con là Hữu Du mang đại quân ra chông cự, bị Vũ Văn Nhậm phá ở
sông Thanh Quyết huyện Gia Viễn và ở Châu cầu phủ Lý Nhân.
Cha con thu tàn quân về Thăng Long.
Chiêu Thông bỏ kinh thành, chạy sang Kinh Bắc, sai Lê
Quýnh cùng 30 người tôn thất đưa hoàng gia lên Cao Bàng. Vua
cùng Hữu Chỉnh vê đóng ỏ núi Mục Sơn đất Yên Thế. Quân lính
bỏ trôn gần hết. Hữu Chỉnh vượt sông cầu đến vùng núi huvện
Việt Yên thì bị bao vây. Hữu Du bị bắt chém. Hữu Chỉnh chạy
ngược hướng bắc, ngựa bị thương, rồi bị bắt đóng cũi đưa về
Tháng Long. Vũ Văn Nhậm kể tội. sai xé xác.
Văn Nhậm sai người đi tìm Chiêu Thông không đưực, tôn Sùng
Nhượng công Lê Duy cấn lên làm giám quốc đê thu phục lòng người.
Bấy giờ, các quan không ai theo, Sùng Nhượng công ỏ trong điện, chỉ
có vài hoàng thân và mấy viên võ tướng, sớm tốì hầu hạ, còn thì
không ai tâu hỏi việc gì. Ngày ngày đi bộ sang dinh Văn Nhậm chầu
chực. Văn Nhậm cũng không biết xử trí ra sao. Người kinh thành
thấy vậy gọi Sùng Nhượng cỗng là thầy đề lại giám quốc.
Vũ Văn Nhậm vôA là tướng của chúa Nguyễn, bị quân Tây
Sơn bắt ở Gia Định năm 1786. Văn Nhậm xin hàng và được Thái
Đức mến tài gả con gái cho và phong tước. Khi Bắc Bình vương cử
Văn Nhậm đi đánh Nguyễn Hữu Chỉnh thì đã có lòng ngờ Văn
Nhậm nên sai Ngô Vàn sở và Phan Văn Lân làm thám tán quân
vụ để chia bớt binh quyền. Sau khi lấy được Thăng Long và bắt
395
