Page 380 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 380
là Tông Phúc Hiệp huy động quân lính ở Gia Định tiến đánh
nghĩa quân, chiếm lại được cả ba phủ Bình Thuận, Diên Khánh,
Bình Khang và sau đó chiếm cả Phú Yên. Nguyễn Nhạc chỉ còn
giữ được căn cứ Quy Nhơn và vùng đất Quảng Ngãi.
VIỆC GIAO THIỆP VỚI HỌ TRỊNH - Mùa thu năm 1 7 7 5 , quân
Trịnh lấy Phú Xuân. Định vương Phúc Thuần đưa gia quyến cùng
hơn trăm thân binh vượt đèo Hải Vân chạy vào Quang Nam, đóng
ỏ bến Ván, lập cháu Phúc Dương làm đông cung. DiiỢc mấy tháng,
quân Tây Sơn từ Quy Nhơn kéo ra. Quân chúa Nguyễn đánh
không nối, chạy về đóng ở Trà Sơn. Liệu thê không chông giữ
được, Định vương cùng người cháu Phúc Anh (Gia Long sau này)
xuôYg thuyền chạy vào Gia Định. Đông cung ở lại (:)uang Nam,
đóng đồn ỏ làng Câu Đễ, huyện Hoà Vang.
Quân Trịnh do Hoàng Ngũ Phúc chỉ huy, qua đèo Hái Vân,
vào lấv đồn Trung Sơn. Quân Tây Sơn. do Nguyễn Nhạc, Lý Tài
và Tập Đình chỉ huy, đón đánh ỏ c ầ u Sa thuộc huyện Hoà Vang.
Quân của Tập Đình, người Quảng Đông, sức vóc to lớn, cầm
phạng, đeo khiên đánh rất hăng. Tiền đội của Ngũ Phúc đương
không nổi. Ngũ Phúc mới sai Hoàng Đình l^hể và Hoàng Phụng
Cơ đem kỵ binh xông vào trận, rồi bộ binh đánh tràn vào. Tập
Đình thua chạy. Nguyễn Nhạc và Lý Tài phải lui quân về giữ bến
Bản. Nguyễn Nhạc đón Đông Cung đưa về Quy Nhơn. 'Pập Đình
giỏi võ nghệ nhưng là người bạo ngược, Nguyễn Nhạc muôn nhân
cớ bỏ chạy hắt giết đi. Tập Đình biết ý bỏ trôn về Cỉuiíng Đông bị
quân nhà Thanh bắt được đem chém.
Tình trạng quân Tây Sơn bấy giờ bíít lợi, bị kẹt giữa hai thế
lực thù địch: bắc có quân Trịnh, nam có quân Tcmg Phúc Hợp
chiếm giữ từ Phú Yên trở vảo. Trong hoàn canh nguy hiếm,
Nguyễn Nhạc tạm hoà hoãn với quân Trịnh, tập trung lực lượng
tấn công quân Nguyễn, sai Phan Văn Tuế đem thư V rì vàng lụa ra
nói với Hoàng Ngũ Phúc xin hàng, nộp ba phủ Quy Nhơn, Quảng
Ngãi và Phú Yên, xin làm tiền khu đi đánh quân Nguyễn. Hoàng
Ngũ Phúc là tướng giỏi, biết rõ lực lượng quân Tây Sơn đang bột
phát mạnh, điều xin hàng chỉ là giả dôl, lập kế hoãn binh. Nhưng
hấy giò đang là mùa hè, quân Trịnh bị dịch tễ, nhiều người chết.
Số còn lại cũng lắm kẻ ô"m đau, không còn nhiều người có tinh
thần chiến đấu. Lại củng muôn đê quân Tây Sơn đánh vào Gia
Định, rồi sau sẽ liệu nên chấp thuận, xin với chúa Trịnh Sâm
phong cho Nguyễn Nhạc làm Tiền phong tướng quân, Tây Sơn
380
