Page 337 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 337
TÌNH HÌNH TRUNG QUỐC
THẾ KỶ XVII NHÀ THANH DẤY n g h iệp
Phía bắc Trung Quốc có xứ Mãn Châu, giông người Nữ Chân,
cũng mạnh tỢn như người Mông cổ. Đòi Tông đã từng chiếm miền
hắc Trung Quốc dựng nên nước Kim được 120 năm, bị Mông cổ
diệt. Nhà Nguyên đặt Vạn Hộ phủ để cai trị. Nhà Minh đặt vệ địa.
Nhưng người xứ ấy vẫn tự trị. Đất Mãn Châu chia làm 4 bộ: Mãn
Châu, Trường Bạch (đều thuộc Kiến Châu vệ địa), Đông Hải
(thuộc Dạ Nhân vệ địa), Hồ Luân (thuộc Hải Tây vệ địa).
Năm 1616, Nỗ Nhĩ Cáp Xích người bộ Trườn^ĩ Bạch đánh lấy
cả bô"n bộ, xưng làm vua. Ây là Thanh Thái Tổ.
Đên đời con Thanh Thái Tông, nhân được Truyền quổc tỷ của
Trung Quốc, cải quốc hiệu là Đại Thanh.
Con Thái Tông là Lâm lên làm vua, Thanh Thế Tổ, đánh lấy
được cả đất Liêu Tây của nhà Minh.
Sang thê kỷ XVII. nhà Minh bên Trung Quốc suy vếu, chính
trị thôi nát. Nông dân khắp nơi nổi dậy chông đôl. Vào những năm
40, phong trào mạnh mẽ tập trung dưới sự lãnh đạo của Lý Tự
Thành, chiến đấu anh dũng. Năm 1644, vây hãm Yên Kinh.
Tướng Minh Ngô Tam Quê đang chông nhau với quân Thanh ở
Sơn Hải quan, về cứu viện, không kịp. Vua Trang Liệt đã bị giết.
Tam Quế trơ về Sơn Hải quan. Lý Tự Thành sai người dụ Tam
Quế về hàng. Tam Quế không chịu. Lý Tự Thành đem quân đến
đánh Sơn Hải quan. Tam Quế xin hàng nhà Thanh đế lấy binh
đánh Tự Thành. Tự Thành thua, bỏ Yên Kinh mà chạy. Quân
Thanh vào chiếm giữ Yên Kinh, rồi dời kinh sư về đó.
Quan nhà Minh lần lượt năm 1645 lập Phủc vương tại Nam
Kinh, năm 1646 lập Đường vương tại Phúc Châu, năm 1648 lập Quế
vương tại Triều Khánh (Quảng Tây). Phúc vương, Đường vương đều
bị đánh thua. Quế vương chống giữ được 13 năm, rồi cũng bị thua,
chạy sang Miến Điện. Vua Miến Điện bắt nộp cho Ngô Tam Quế,
Tam Quê đem giết đi. Ngô Tam Quế đóng quân giữ Vân Nam và một
phần Quảng Tây, từ năm 1658. Sau phản lại nhà Thanh, không bao
lâu chết. Nhà Thanh thống nhất Trung Quốc.
Năm 1663, nhà Minh mất hẳn rồi, vua Thanh Thánh Tổ
Khang Hy sai sứ sang nước ta, đòi triều công.
Khác với nhà Nguyên, nhà Minh, vua nhà Thanh sau khi
làm chủ Trung Quốic, không có ý muôK đánh chiếm đất nước ta đế
337