Page 213 - Việt Sử Kỷ Yếu

trường, văn sách. Năm trước thi hương thì năm sau thi hội. Trúng
hội được vào làm văn sách nữa để định cao thấp.
Quý Ly cũng mở mang việc học hành, đặt chức đốíc học ở các
lộ, giáo thụ ở các phủ châu, cấp cho học quan ruộng từ 10 đến 15
mẫu. Hàng năm lựa chọn học sinh ưu tú công vào triều.
Quý Ly cải các lộ làm trấn và đặt thêm quan chức. Có những
trấn Thanh Đô (Thanh Hoa), Qucảng Oai (Quốc Oai), Thiên Hưng
(Đà Giang), Lâm An (Nghệ An), Thiên Quan (Trường An), Vọng
Giang (Diễn Châu), Lạng Sơn trước là phủ, Tây Bình (phủ Tân
Bình). Bỏ các ty xã, chỉ để quản giáp. Quan chức các hạt thì lộ đặt
chánh phó an phủ sứ; phủ, chánh phó trấn phủ sứ; châu, thông
phán, thiêm phán; huyện lĩnh sự, chủ hạ. Lộ coi phủ, phủ coi
châu, châu coi huyện. Quý Ly lại phân nước ra từng hạt, đặt chức
đô đốc, đô hộ, đô thông, tổng quản, thái thú, để phong cho những
người vây cánh.
LẬP TÂY ĐÔ - Quý Ly xây thành Tây Đô ở Thanh Hoa để thiên
kinh đô về ở đó, sai thượng thư Đỗ Tính xem xét và đo đạc động
Yên Tôn (nay là xã Yên Tôn, huyện Vĩnh Lộc) đắp thành đào hào,
lập nhà tôn miếu, đền thờ xã tắc, mở phô" xá, đường ngõ. Nơi này,
bên tả và bên hữu thành đều sát với núi đá, hai con sông; sông
Lương và sông Mã hỢp lưu ở đằng trưốc, địa thê nhỏ hẹp, có tính
cách hiểm trở. Quý Ly định thiên đô về đây đê cho dễ đường thoán
đoạt. Các quan nhiều người can ngăn, bàn không nên thiên đố.
Quý Lv không nghe.
Năm 1397, Quý Ly ép Thuận Tông rời đô. Các cung điện bị
dỡ rồi đem trở gạch ngói gỗ về kinh đô mới. Cung nhân Trần Ngọc
Ky và Trần Ngọc Kiêm nói thiên đô tất có việc cướp ngôi. Quý Ly
cho rằng miếu lệnh Lê HỢp và phụ đạo Cô Lũng Lương Ong đồng
mưu, nên giết cả.

Sự PHÊ LẬP TRẤN THIẾU ĐÊ 1398 - 1400
Niên hiêu: Kiến Tân

Tháng 3 âl năm 1397, Quý Ly sai đạo sĩ Nguyễn Khánh
vào cung khuyên Thuận Tông nhường ngôi cho con mà đi tu
tiên. Thuận Tông y lời. Quý Ly dựng cung Bảo Thanh ở tây
nam cửa Đại Lại, rước vua ra ở. Thuận Tông hạ chiếu truyền
ngôi cho thái tử An, rồi trai khiết ra cung Bảo Thanh thuộc
Thanh Hoa.

213