Page 196 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 196
Ngưòi Mông Cổ đánh chiếm cai trị Trung Quốc nhưng ván
hoá, kỹ thuật thua kém người Hán nên bị Hán hoá, đến nỗi có
người trong tôn thất gọi đồng hào mình là thằng rỢ (hồ nhi).
Các nước phương tâv lần lượt nổi dậy chông đôì thu hồi độc
lập. Dân Hán cũng theo đà này. Năm 1348, Phùng Quốc Chưng
nổi dậy ở Chiết Giang. Năm 1351, có Bạch Liên giáo dấy quân
khắp mọi nơi. ơ Dĩnh Châu, có Lưu Phúc Thông, ở Tần Thuỷ có họ
Từ Thọ Huv. Đáng kê hơn cả là Quách Tử Hưng ở Hào Châu, Chu
Nguyên Chương phụ theo; Trương Sĩ Thành ở Cao Bưu. Năm
1356, Chu Nguyên Chương lấy Kim Láng. Năm 1360, Trần Hữu
Lượng lấy Giang Châu (Nam Kinh). Khắp Trung Quốc loạn lạc.
Nhà Nguyên không chê ngự được. Các hào kiệt lại tranh giành
nhau anh hướng, đánh lẫn nhau. Chu Nguyên Chương trong 15
năm dứt được nhà Nguyên, đại định thiên hạ, dựng nên cơ nghiệp
nhà Minh, lên ngôi hoàng đế năm 1368.
Tập đoàn thông trị Nguyên Mông lui về xứ sở cũ. Sau có tên Yên
vương Tĩnh Nan (Tamerlan, Timour Lank) anh hùng mưu toan đánh
chiếm lại Trung Quôc, niâd năm 1405 trong khi tiến quân. Mông cố
sau trở thành một xứ thuộc Đại Minh. Dân xứ này hiến thành nông
dân và dân du mục, không còn là những chiến sĩ chuyên nghiệp nữa.
IRẨN h Cl Lượng
Trần Hữu Lượng là nhân vật lịch sử Trung Quốc nhưng là
người Việt, con Trần ích Tắc dược vua Nguyên phong làm bình
chương chính sự tỉnh Hồ Quảng ở Ngạc Châu. Bắc sử chép Hữu
Lượng người Cái Dương, dòng dõi nhà đánh cá, không nói là gốc
An Nam. Giữa thế kỷ XIV, nhà Nguyên suy yếu, người Hoa nổi
dậy khắp nơi. Hữu LưỢng, cũng như cha, có tham vọng làm vua,
không có dịp trở về nước, lãnh đạo một sô" người Hoa chông đôi lại
ân nhân của cha con mình. Năm 1360 xưng đế ở Thái Trạch,
chiêm cứ các tỉnh Giang T.ây, Hồ Quảng, lấy ứng Thiên (Nam
Kinh) lập kinh đô, đặt quốc hiệu là Hán, nhắc nhở người Hoa
giông Hán theo về mình, niên hiệu là Đại Nghĩa.
Trong bôn năm làm vua ở ững Thiên, Hữu Lượng có công với
dân Hoa, xây dựng xã hội giầu mạnh, làm thuỷ lợi khai sông đắp
đê, khiến dân chúng được no ấm hơn các nơi khác, trật tự an ninh
được đảm bảo, ít có trộm cướp, lễ độ ky luật được duy trì.
Năm 1354, Hữu Lượng dấy quân, sai sứ sang ta xin hoà
thân. Bấy giờ Minh Tông thượng hoàng cầm quyền.
196
