Page 193 - Việt Sử Kỷ Yếu

trấn thủ ở Vân Đồn kiểm soát thương thuyền các nước đi lại. Minh
Tông noi gương các vua Trần trước, cũng thường về tận các làng
xã xét dân tình, phân xử công việc. Rất lưu tâm việc đê điều giữ
đồng điển khỏi bị lụt, đắp đê thêm vững vàng, gọi là thạch đê.
Về khoa học, có Đặng Lộ chê ra được dụng cụ xem thiên văn,
gọi là lung linh nghi, khảo nghiệm khí tượng trên trời, không việc
gì là không đúng. Dụng cụ ncày bị thất truyền.
VỤ TRẦN QUỐC CHẤN BỊ HÀM OAN - năm 1328, Minh Tông làm
vua đã 15 năm (tuy mới 29 tuổi) muôn lập hoàng tử Vượng, con
thứ phi họ Lỗ, làm thái tử. Cìuốc phụ thượng tể Huệ Võ vương
Trần Quôc Chấn thân sinh ra Lệ Thánh hoàng hậu, không phục,
tự cho mình là cố mệnh đại thần, viện lẽ theo điển lệ của thái sư
Thủ Độ, thì mẹ đẻ vua phái họ Trần đê tránh hoạ ngoại thích, xin
chò ho.àng hậu sinh con trai sẽ lập làm thái tử. (Hoàng hậu mới
vào cung bôL năm). Trong triều có Văn Hiến hầu (?) muôn chiều
theo ý vua, lại có Trần Khắc Chung, người Giáp Sơn đồng hương
với mẹ đẻ Vượng, lại từng là sư phó dạy Vượng, vào hùa. Thành ra
có hai đảng chông đôi nhau. Vàn Hiến hầu dem 100 lạng vàng cho
tên Trần Phẫu (VNSL chép Trần Nhạc), gia thần Quốíc Chấn, xui
hắn vu cáo Quốc Chấn mưu phản. Minh Tông bắt giam ở chùa Tư
Phúc. Trần Khắc Chung xui vua trừ Quốc Chấn đi, phóng hổ di
hoạ. Minh Tông không gia hình nhúng cấm tuyệt mọi người đưa
đồ ăn uôRg cho. Quốc Chấn khát nước quá, hoàng hậu lấy áo
dúng nước mặc vào đên thăm, vắt ra cho uông. Quôh Chấn
uôKg xong thì chết. Đồng đảng hơn trăm người bị hắt đều keu
oan. Vài năm sau, người vỢ lẽ Phẫu ghen với vỢ cả, tố cáo việc
Phẫu lấy vàng. Vua giao Lê Duy xét hỏi mới rõ tình oan của
người trung thẳn. Phẫu bị tội lăng trì, chưa kịp hành hình thì
gia nô của nhà Thiệu Võ (em hay con Quôh Chấn) xẻo thịt ăn
sôRg. Vua nê mặt cha nuôi Nhật Duật, không trị tội con Ván
Hiến hầu, chỉ tước họ tôn thất, giáng làm thứ dân. Trần Khắc
Chung khỗng hị trách phạt nhưng sau khi chết đưa về chôn tại
quán Giáp Sơn, gia nô nhà Thiệu Võ đào mả, băm vằm xác ra
(Văn Hiến hầu là con Chiêu Văn đại vương).
TRẦN HIẾN TÔNG - Vượng đưực lộp làm thối tử. Năm 1329, lên
ngôi, tục hiệu vua Trán Hiến Tông. Lên ngôi năm mới 11 tuoi, chỉ
giữ hư vỊ. ơ ngôi 13 năm, khuất năm 1341, hưởng linh 23 tuổi,
không con. Suôt thòi gian niên hiệu Khai Hữu, mọi công việc đều
do Minh Tông thượng hoàng cá.
193