Page 143 - Việt Sử Kỷ Yếu

vóc, đoạn, vị thuôc, mở cửa hàng ở phường Nhai Tuân, giả
xưng làm người Hồi Hột.
Riêng việc bang giao với nhà Nguyên có nhiều phiền phức, sự
việc chép ở sau.
VIỆC ĐI ĐÁNH GIẶC NHẪM bà la - Việc võ bị đưỢc đặc biệt chú
ý, đề phòng quân Mông cổ sang xâm. Trong nước không có giặc
giã. Các tù trưởng, thổ hào đều quy phục duy có động man Nhẫm
Bà La (hay ồn Bà La) ở vùng Bố Chính (Quảng Bình) (có lẽ là
người Mọi) muôn ly khai, không chịu thuần phục trung ương.
Nhân muôn ra uy và cũng đê tôi luyện quân sĩ với chiến tranh,
năm 1277, Thánh Tông thân làm tưỏng, đem quân đi đánh dẹp
bọn này, bắt được lũ Man Lão hơn hai ngàn người đem về.
LUẬN VỀ VUA TRẦN THÁNH TÔNG - Năm 1278, một năm sau
khi Thái Tông khuất, Thánh Tông nhường ngôi cho con là thái tử
Thẩm, về phủ Thiên Trường làm thái thượng hoàng.
Quân Nguyên sang đánh, thượng hoàng cùng vua chạy giặc
long đong, cùng quân sĩ và nhân dân tân khổ. Các năm cuối đời,
thường hay ngâm vịnh. Thơ hay, tiếc rằng đều bằng chữ Hán.
Năm 1290, Thánh Tông khuất, làm vua 21 năm, làm thái
thượng hoàng 13 năm, thọ 51 tuổi.

Trán Thánh Tông là vua hiền tài, đôl với anh em họ hàng
thân mật, không phân biệt chúa tôi, lại gây cơ sở cho người họ lưu
truyền lại cho con cháu điền trang. Trị nưóc mở mang việc học
hành, chỉnh đốn việc võ bị. Ngoại giao gặp nhiều khó khăn, đã
mềm dẻo mà không nhượng bộ. Giặc xâm phạm bờ cõi, lại cùng
tướng và quân dân chiến đấu, không quản ngại gian khổ. RâT đáng
khen ngọi.

TRẦN NHÂN TÒNG 1279 - 1293
huý THẨM (1258-1308)
Niên hiệu: Thiệu Bảo 1279 - 1284,
Trùng Hưng 1285 - 1293.

Năm 1279, thái tử Thẩm lên ngôi, tục hiệu vua Trần Nhân
Tông. Buối đầu, Thánh Tông thượng hoàng coi mọi việc, Nhân
Tông lại thông minh quả quyết, quan triều trong và ngoài tôn thất
nhiều người tài giỏi, dân chúng một lòng thuận theo, nên vượt qua
đưỢc mọi khó khăn, giữ vững được nền độc lập.

143