Page 45 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 45
Chữ tên được đặt như vậy là theo lối con cháu đặt tên cho ông vải.
Con cháu người Giao Chi, yêu tổ tiên đất nước của mình, đã cùng
với những người Tàu ở miền Nam Trung Hoa tị nạn chạy qua, lòng còn
đầy oán hận đối với bọn tranh bá đồ vương, gây ra cảnh loạn ly chết chóc,
và họ tới đây gặp cảnh thái bình trị, cũng mến người mến cảnh, mà cố ý
tìm những cái tên đẹp đặt cho đất nước này. Họ đặt là Văn Lang.
Văn thì có nghĩa là văn vẻ đẹp đẽ. Còn Lang thì đã tuỳ theo tự dạng
mà có thật nhiều nghĩa:
Có nghĩa theo thành ngữ Ngọc Kinh Lang H o àn i ^ “BỘ
NŨ’ ” là chỗ trời để kinh sách, hay Lang Hoàn phúc địa: đất được
diễm phúc Trời dành cho.
Có nghĩa BỘ NGHIỄM f là mái hiên, hành lang,
Có nghĩa i i BỘ MỘC là cây quang lang với minh
lang là cái phách của
người đánh cá
Có nghĩa BỘ MỘC ^ là cây cau
Có nghĩa ^ BỘ THUỶ ỉ là chảy xiết
Có nghĩa >1$. BỘ KHUYỂN Ì là con chó sói
Có nghĩa ÍẬ. BỘ NGỌC Ẵ là lang can, ngọc lang can
Có nghĩa ^ BỘ HOÀ ậ. là cỏ vực
Có nghĩa Ịl BỘ TRÚC vt là tre non
Có nghĩa \f(. BỘ THẢO H là một thứ cỏ để làm thuốc
Có nghĩa ^ BỘ TRỪNG í khương lang là con bọ hung
Có nghĩa )’Ịl BỘ ẤP f là một chức quan nhỏ
Có nghĩa BỘ KIM ^ lang đang là cái khoá, cái xích
Tựu chung có hai chũ’ Lang có nghĩa đẹp hơn cả để dùng được, là
một chức quan và một nơi chứa kinh sách của Trời. Theo thành ngữ Ngọc
Kinh Lang Hoàn hay Lang Hoàn Phúc Địa, nơi Trời dành diễm phúc cho.
Những quyển sử như Khâm Định Việt sử Thông Giám Cương Mục và
sau đấy Việt Nam Sử Lược của Trần Trọng Kim đều chép Lang theo tự dạng
là một chức quan. Có lẽ những quyển sử về trước nữa cũng chép như vậy.
Việc ấy gây cho người nghiên cứu ở đời sau, một thắc mắc:
Người cố ý tìm chữ đẹp để suy tôn danh hiệu quốc gia của mình,
thì giữa hai chữ có khác hẳn nhau và chênh lệch hơn nhau rõ rệt ấy, tất ai
cũng phải chọn cái nghĩa là nơi chứa kinh sách của Trời, nơi phước địa
Trời dành cho mới đủ thoả lòng mình. Không ai lại đi lựa chữ có nghĩa
một chức quan, để cả danh từ gọi tên một nước mà lại có một nội duna
ngớ ngẩn là một ông quan cai trị có văn vẻ.
46