Page 180 - Việt NamVăn Minh Sử

cũna chỉ toàn quan văn, dù có ai muốn mưu đồ việc lớn cũng không
du '<ức nên trons klii chờ dợi thu xốp xong việc ở chính quốc. Vương
Mãng tạm để nguyên trạng, như người quên đi chưa hỏi gì đến cả.
Chứ đáu phái mấy viên quan thái thú dám tỏ ý gì không phục triều
dinh ớ trung ương? Việc xáv ra ở Trung Hoa làm cho ở dây xôn xao
và hồi hộp không biệt xử trí cách nào. Thái dộ phủi chăng hơn ca là
dè dặt chờ dợi và trong khi chờ đợi thì dùng chính sách mềm déo dể
láy lòng dân. Dù lúc ấv không có Tích Quang thì bất cứ một viên thái
thú nào cũng thành Tích Quang vậy.
Tuy nhiên, nốu chê dộ Vương Mãng chỉ tồn lại chừng vài năm thì
bọn thái thú ở đây có thổ không trở cờ là việc hữu lý. Nhưng chế độ ấy
kéơ dcài lới 15 năm, thì dầu không có bằng chứng hiên nhiên của sự trở
cờ, tất cũng cớ những tin tức nghi hoặc về thái dộ ấy. Cho nên vua Quang
Vũ nhà Đông Hán thành công rồi lên ngôi dược 5 năm, mới thấy lũ thái
thú ớ đây dưa cống phĩím về. không hán là chúng đã trung thành với nhà
Hán mà bàt phục Vương Mãng. Vì vậy mà mấy nãm sau, tất cả dều bị
thay, chơ Tô Định sang làm thái thú, mặc dầu dàn vẫn mến Tích Quang.
Tô Định hẳn là người thân tín của Hán Quang Vũ, nên mới được tới
trị nhậm vùng đất bờ xôi ruộng mật này.
Khi tới nơi, Tô Định gặp ca một guồng máy thư lại chân tay của các
thái thú cũ đcã từng ãn chịu với nhau trên ba mươi nãm rồi. Không kể đám
nhàn dàn, quý tộc kháp nơi, dã dược các lội nhân của Hán Vũ Đê' truyền
tinh thần chống Hán vào trong mạch máu. Thêm sự vội vã vơ vét để có gì
chứng tỏ với Hán Quang Vũ vổ sự mẫn cán của mình, Tỏ Định dã không
saơ tránh khỏi những vụng dại trong chính sách cai trị.
Guồng máy thư lại các cấp kê trên, không những không chí vạch
cho thái thú mới những diéu hay diéu phái dể làm, lại có thể còn xui dại
nữa, với trăm ngàn mánh khoe, đổ hcài lòng thái thú mới, nhưng chính là
dồn hết tai tiếng lên dầu cho, thì dầu Tô Định không tàn ác cũng thành
một lên thái thú vô cùng làn ác.

7- Thu hết aíc nghồ khai mỏ, làm muối nấu rượu, đúc kim loại, cho vay v.v...
đe nhà nước kinh doanh.
8- Mớ nhà học Minh Đường. Tích Ung, Linh Đài và hàng vạn gian nhà cho
học sinh ờ.
Chính quycn với chính sách ấv chí lổn tại dược l.‘ĩ năm, (lèn năm 23 thì bị Lưu
Tú là u')n thất nhà Hán lật dổ dê; thành lập nhà Đông Hán va Kn ng(')i vua. xưng là
Hán Ọuang Vũ.
189