Page 71 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 71

vật ngoại hóa, hay là những vật cần nguyên liệu ở nưốc
      ngoài.  Giá  cả  các  vật  ấy  phải  tùy  theo  thị  giá  của  thị
      trường thế giới chứ không phải tùy theo luật cung cầu ở
      thôn quê như trước nữa.  Lại nữa,  lúa gạo cùng các nông
      sản  khác  ngày  nay  đã  thành  những vật xuất  cảng,  cho
      nên giá cả cũng quan hệ với thị trường, khiến người nhà
      quê  nhiều  khi bán  sản  vật  giá  hạ  rồi  sau  lại  phải  mua
      lại  giá cao.  Những sự tình  ấy khiến cảnh  sinh hoạt của
      người nhà quê ngày nay thành chật vật hơn ngày trưốc
      nữa.
         Trạng thái  kinh  tê tự cấp  tự túc  là cái cơ  sỏ của  văn
      hóa  đình  trệ  và  bảo  thủ  của  ta  ngày  xưa.  Văn  hóa  ấy
      gồm  những  phong  tục  tập  quán  khiến  cho  người  nhà
      quê trong bao nhiêu đòi ở trong cái cảnh khốn cùng hết
      sức  mà  vẫn  nhẫn  nại  chịu  được,  cho  nên  xã  hội  vẫn
      thường êm đềm lặng lẽ, trật tự chỉnh tề.  Ngày nay, công
      nghiệp  thương nghiệp  phát  đạt làm  cho nền  kinh  tế tự
      nhiên của  dân  quê bị lay chuyển,  đã khiến cho cảnh họ
      cực  khổ hơn xưa,  mà những tư tưởng  mới  thỉnh  thoảng
      ba  động đến cái nền văn hóa cô" cựu lại làm cho họ cảm
      giác rõ ràng những nổi khổ sở ấy mà khiến họ phải cựa
      quậy.  Thế mà sự biến  động của thôn  quê chỉ là  mới bắt
      đầu.


                           V.  - CÁC THÀNH THỊ


         Xã hội ta là xã hội nông nghiệp cho nên các thành thị
      ngày xưa chỉ là những nơi trung tâm  về chính trị,  song
      vì  địa vị trọng yếu về chính trị mà thành thị là nơi dân
      cư  đông  đảo,  cho  nên  dần  dần  cũng  thành  những  nơi


                                                                   73
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76