Page 54 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

Nghề chài lưới làm nước mắm và làm muối, đốì với
dân "kẻ bể" cũng quan trọng như nghề nông đổỉ với
"đồng bằng". Song sự sinh hoạt trên mặt nưóc có nhiều
nỗi cheo leo nguy hiểm, nên những ngư hộ vẫn thường
nuôi cái hy vọng kiếm một mảnh ruộng đất để làm cơ sở
chắc chắn cho cuộc sinh nhai.

II. CÔNG NGHỆ

ở đời thượng cổ, tổ tiên ta chỉ biết làm đồ đá, nhất là
cuốc đá để làm ruộng. Song trước thời kỳ Bắc Thuộc thì
cũng biết dùng đồ đồng như những nồi niêu để nấu, hay
những mũi đồng để bịt đầu tên nỏ. Theo ông H.Marpero
thì sự đúc mũi tên có lễ thức nhất định; người già cả lấy
đồ dùng bằng đồng ra đánh thử, hễ cái nào kêu tiếng tốt
thì mới lấy để đúc mũi tên.
Buổi ấy người mình chưa biết rèn đồ sắt, nhưng cũng
đã mua của người phương Bắc. Theo tục truyền thì đồ
sắt do ở các miền Ba Thục (Tứ Xuyên) đem sang Văn
Lang. Sử chép rằng ở đời Triệu Đà bà Lữ Hậu nhà Hán,
vì bất bình với vua Triệu nên cấm người Trung Quôc
không được đem bán đồ sắt cho người Việt Nam. Đời
Hán, Nhâm Diên là thái thú quận Cửu Chân dạy cho
dân dùng sắt mà làm điền khí, từ đấy nhờ đồ sắt mà
nông nghiệp mối phát đạt.
Những công nghệ của người Việt Nam phần nhiều là
học của người Tàu, đại khái theo ba cách là: Các quan
dân Tàu ở nước ta trong đời Bắc thuộc đem công nghệ
của tô quốc mà truyền cho người bản xứ: các sứ giả nước

56