Page 141 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

Phủ ở Giao Châu và đặt quan Đại Tổng Quân để cai trị,
sau đổi làm quan Tiết Độ Sứ. Đất Giao Châu chia làm
châu và huyện có các quan Châu Mục và Huyện Lệnh.
Đến triều Đinh độc lập, vua Đinh Tiên Hoàng bắt
chưóc chê độ đòi Đường, Ngu cùng các triều Hán và
Đường ở Tàu mà đặt quan chế và định giai phẩm các
quan văn võ, như các chức Đô hộ sĩ sự, Tướng quân,
Nha Hiệu.
Triều Lê Đại Hành thì đặt các chức Thái Sư, Thái
Uý, Tổng Quân và Đô Chỉ Huy Sứ là quan đại thần văn
võ. Đến triều Lý thì quan chê đại lược có cửu phẩm, tựu
trung các chức Tam thái (Thái Sư, Thái Phó, Thái Bảo),
cùng Thái ưý, Thiếu Uý và Kiểm Hiệu, bình chương sự
là chức đại thần văn võ. ơ dưới thì văn ban có quan các
bộ, như Bộ Thượng Thư, Tả hữu Tham Tri, Bộ Thị
Lang, Tả hữu Lang Trung; lại có Tả hữu Gián Nghị đại
phu để can gián vua, cùng Điện học sĩ và Hàn lâm học
sĩ là những chức quan thường dùng các bậc danh nho.
Quan ngoại chức thì ở các bộ, phủ, châu có Tri phủ,
Phán phủ, Tri Châu, về võ ban thì có các chức Đô
Thống, Nguyên Suý, Tổng Giám, Khu Mật Sứ, Thống
Tướng, Đại Tướng, Chỉ Huy Sứ là nội chức, còn ở trấn
trại các lộ đều có đặt quan binh đóng giữ.
Triều Trần thì đại khái cũng có các chức Tam thái và
Tam thiếu như Triều Lý, lại đặt thêm các chức tam Tư
(Tư đồ, Tư mã, Tư không) làm chức văn võ đại thần.
Chức Tổ tướng giữ việc bảo cử bách quan thì thêm Tả
hữu Tướng quốc để giúp việc, ớ dưới văn ban thì lục bộ
Thượng Thư đứng đầu sáu bộ, Tả hữu Bộc Xã là chức Á
tưóng, Gián Nghị đại phu, lục bộ Lang Trung, trung thư

143