Page 117 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

Muốh bảo vệ quyền uy của gia đình và gia trưởng,
pháp luật qui dịnh nhiều điều rất nghiêm khắc. Ví như
đánh chửi hay mưu giết cha mẹ ông bà của mình hay
của chồng, giết chú bác cô dì của mình hay của chồng,
giết chồng, các tội ấy đều bị xử tử hình cả. Cha mẹ ông
bà còn sống mà con cái chia gia sản, hay cha mẹ già nếu
mà con cái không nuôi, hay có tang cha mẹ mà vui chơi
hoặc kết hôn, các tội ấy đều thuộc về tội thập ác.
Quyền uy và trật tự của gia đình đã được pháp luật
ân cần bảo vệ như vậy, lại thêm luân lý và phong tục
bồi thực, cho nên địa vị gia đình ở trong xã hội là tối
trọng, mà cá nhân chỉ là những phần tử vô danh ở trong
gia đình thôi. Cái kết quả rõ ràng của chế độ ấy là khiến
cá tính của người không thể nào phát triển ở trong
phạm vi gia đình được. Người ta đã hoàn toàn bị chìm
đắm ở trong gia đình, thành ra chỉ biết có gia đình mà
không biết đến quốc gia xã hội; tinh thần gia tộc càng
đậm đà chừng nào thì tinh thần quốc gia và xã hội càng
bạc nhược chừng ấy.

Cải tạo gia tộc

Từ khi vì ảnh hưởng Âu hóa mà trạng thái xã hội
nưóc ta thay đổi thì trong xã hội phát minh nhiều vấn
đề, mà vấn đề gia đình là một điều rất trọng yếu.
Những nguyên nhân khiến vấn đề gia đình phát sinh,
đại khái như sau này:
1) Về phương diện kinh tế, từ khi có chế độ công
xưởng khiến một số đông người ở thành thị, trưóc kia

119