Page 50 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

U ă n £ ó a ứ i ì ỹ x ứ X ) i ệ í O O u n £ ì ệ n n a t ^

xâm lược, sự áp đặt văn hóa, sự thay đổi phổ biến của công
nghiệp, công nghệ hoặc cách mạng xã hội ...) thì nhiều tập
quán đạo đức cũ sẽ biến đổi, để tạo ra những tập quán và
phong tục mới phù hỢp với sự biến đổi xã hội, văn hóa.

Thứ ba, đánh giá đạo đức: Đánh giá đạo đức là hoạt
động thẩm định các quan niệm, các hành vi ứng xử đạo

đức phù hợp với các thước đo, các chuẩn mực, các quy
phạm nhất định về mặt xã hội. Giá trị đạo đức không phải
do đánh giá mà có. Nhưng đánh giá sẽ xác định các ứng
xử, các quan hệ đạo đức theo các tiêu chí: đúng, tốt, đẹp

(chân, thiện, mỹ). Các giai cấp, nhóm xã hội thường có
những lợi ích không giống nhau, cho nên có các cách thức
đánh giá đạo đức khác nhau.

Trong đánh giá đạo đức, nhất là đốì với hành vi đạo
đức, đòi hỏi phải thống nhất được cả hai mặt khách quan
và chủ quan. Sự đánh giá mặt khách quan của hành vi đạo

đức tương đối đơn giản, vì cái chuẩn chính của nó là lợi ích
chung của xã hội. Song, đằng sau mặt khách quan của
hành vi còn có mặt chủ quan, tức là động cơ của hành vi.
Có hành vi đạo đức xét về khách quan đáp ứng chuẩn mực
chung của xã hội, nhưng động cơ chủ quan lại mang tính

vụ lợi, ích kỷ. Một hành vi đạo đức được đánh giá là giá trị
đạo đức khi về bản chất thông nhất với cái có ích mang
tính tự nguyện, tự giác, vô tư của hành vi.