Page 51 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 51
IMguyén Thanh Tuân
Tựu trung, với tính cách là một hình thái ý thức - xã
hội thuộc kiến trúc thượng tầng, đạo đức vừa là một thể
chế phản ánh tồn tại xã hội quan hệ mật thiết vói các hình
thái ý thức - xã hội khác. Đạo đức phản ánh một cơ sở kinh
tê - xã hội và lợi ích xã hội nhất định của một dân tộc, một
giai cấp hoặc một nhóm xã hội, đồng thòi có quan hệ chặt
chẽ với các hình thái ý thức - xã hội khác. Sự tương tác
giữa chính trị, đạo đức, pháp luật, triết học, tôn giáo, khoa
học tạo nên sự thống nhất trong đa dạng các ý thức xã hội,
để bảo đảm cho chúng và kiến trúc thượng tầng nói chung
có một vai trò độc lập tương đối trước sự quy định của cơ sở
hạ tầng.
Biểu hiện rõ nhất cho tính độc lập tương đốỉ của đạo
đức so với cơ sở kinh tế và trong mối tương quan với các hình
thái xã hội khác là một sô" phong tục, tập quán và thưốc đo
giá trị đạo đức tồn tại lâu dài, mặc dù cơ sỏ kinh tê và các
thiết chê chính trị đã thay đổi. Nếu giữ gìn và phát huy được
chúng sẽ tạo nên được một tiềm lực cho sự phát triển bền
vững. Tính thiện, tính trung thực trong tương thân, tương ái,
ý thức đoàn kết cộng đồng, tinh thần vỊ tha, khoan dung và
hòa đồng dân tộc V.V... chẳng hạn, luôn luôn có giá trị lâu dài
cả trong thòi kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội
nhập quốc tế thông qua phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay.
52
