Page 53 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

N guyên Thanh Tuấn

ngữ "value" và "worth" tương đương với thuật ngữ giá trị.
Tuy vậy, hai thuật ngữ này có sự khác biệt nhất định.
"Value" chỉ có ý nghĩa là giá trị, giá cả, ý nghĩa tinh thần

văn hóa, trong khi đó "worth", ngoài các ý nghĩa đó có
nghĩa là phẩm chất, phẩm giá. Trước đây người ta dùng từ
"worth" để chỉ giá trị sử dụng, còn từ "value" để chỉ giá trị
trao đổi. Từ cuối thế kỷ XIX, với sự xuất hiện của giá trị
học, thuật ngữ "value" được dùng phổ biến gần nội hàm

của cả "worthe".
ở Việt Nam, thuật ngữ giá trị là để chỉ phẩm chất,
phẩm giá, đức tính (giá trị đạo đức). Nhìn chung, các công
trình nghiên cứu, ví dụ của giáo sư Trần Văn Giàu*^*, giáo

sư Phạm Minh Hạc... đều quan niệm "giá trị là tính có giá
trị nghĩa tích cực, tốt đẹp, đáng quý, có ích của các đôi
tượng vối các chủ thể"'^l Tức là phải phân biệt giữa giá trị
vói quan hệ, giá trị với hoạt động, giá trị vói các sự vật của
hiện thực, để khẳng định rõ giá trị chỉ là những thuộc tính

chính diện (mặt tích cực trong ý nghĩa), chứ không phải
bất kỳ thuộc tính nào. Giá trị gắn liền vói cái tốt, cái hay,
cái đúng, cái đẹp nhưng không nên và cũng không thể "đạo
đức hóa" toàn bộ các giá trị. Đơn giản bởi lẽ, chỉ riêng cái

Xem Trần Văn Giàu: Giá trị tinh thẩn truyền thống của dân rộc Việt Nam. Nxb
TP. Hồ Chí Minh, 1992.
Phạm Minh Hạc: Phát triển oiáo dục. phát triển con người phục vụ phát triển
.vã hội - kinh tế. N.xb Khoa /; c xã hội, Hà Nội, 1996, Ir.soi.

54