Page 319 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

N guyên Thanh Tuấn

những yếu tô" khác nhau của văn hóa vật chất và tinh thần

dưối dạng "tết", "hội" và "lễ", cho nên phong tục tập quán
đưỢc "linh thiêng hóa" và được tái sinh, thăng hoa vượt lên
mọi ứng xử thường ngày.
Sau cùng, cấc đình, chùa, bảo tàng, nhà văn hóa, đặc

biệt các di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng, là nơi thò
phụng và biểu dương "linh khí núi sông", anh hùng lịch sử,
danh nhân văn hóa, bách nghệ sư tổ, v.v...; và đã đóng vai
trò không nhỏ trong việc bảo tồn, tôn vinh truyền thống

dân tộc. Nếu lễ tết và lễ hội là "thời điểm mạnh" của
truyền thống văn hóa như quan niệm của Giáo sư Đinh
Gia Khánh'^\ thì đình, chùa, nhất là các di tích văn hóa là
"không gian điểm" cho việc giữ gìn phát huy các giá trị
truyền thống của văn hóa ứng xử.

Thứ năm, các thể chế xã hội - văn hóa tiêu biểu của
văn hóa ứng xử

Khái niệm thể chê xã hội - văn hóa không đồng nhất
với khái niệm thiết chế xã hội - văn hóa như trong ngôn
ngữ hàng ngày. Nếu khái niệm thiết chê được hiểu như
một khuôn mẫu về mặt tổ chức xã hội thì khái niệm thể
chế được quan niệm như một khuôn mẫu ứng xử xã hội.

(Tuy vậy, sự phân biệt này chỉ có ý nghĩa tương đối, nhất

Đinh Gia Khánh: Trên đường đi lim hiểu văn hóa dân gian, Nxb Khoa học xã
hội, Hà Nội. 1989, tr.181-188.