Page 317 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 317
IMguyén Thanh Tuân
Trong điều kiện kinh tê thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa hiện nay đang có xu hướng phục hồi những
phong tục, tập quán cổ truyền, kể cả những hủ tục lạc hậu.
Và có những khía cạnh truyền thống không thích hỢp với
đời sống đương đại nhưng rất khó xác định được chuẩn
mực đánh giá, cho nên nó vẫn được phục hồi.
Các thiết ch ế xã hội - văn hóa hội tụ giá trị văn hóa
ứng xử truyền thống
Trước tiên, làng là điều kiện, môi trường bảo tồn và
làm thăng hoa các giá trị truyền thông. Khung cảnh cây
đa, bến nưóc, sân đình vói lũy tre xanh, cánh đồng trú
mật đã tạo nên những đặc trưng về ý thức cộng đồng
làng, về ý thức tự quản và tính lưỡng diện giữa khuynh
hưống cá thể, khép kín với khuynh hướng giao lưu và liên
kết. Ba đặc trưng trên tương tác nhau tạo cho văn hóa
làng một vị thế đặc biệt trong một xã hội khép kín ở mức
thấp nhất có thể được; trong đó có đủ các thiết chế về tổ
chức, cơ cấu và quan hệ cùng các thể chế xã hội - văn hóa
như là kết quả đúc rút từ mối quan hệ thống nhất giữa
sản xuất vật chất và tinh thần trong khuôn viên làng.
Nhưng cái nền văn hóa vi mô ấy không biệt lập; trên từng
bình diện của nó đã xuất hiện những hiện tượng ván hóa,
có cái đã trở thành biểu trưng mang giá trị truyền thống
của cả vùng, cả nước; có những thuần phong mỹ tục được
