Page 316 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

X )ă n £ ó a ứ n ỹ x ử D ì ệ i O C a m £ i ệ i ì n a ^

- Phần hội, gồm các trò vui chơi giải trí thể hiện ước
vọng thiêng liêng của con người trong mối quan hệ vối môi
trưòng tự nhiên (cầu mưa, hội xuốhg đồng, hội đâm trâu
hoặc chọi trâu...) và với đòi sốhg cộng đồng, như các lễ hội
tôn giáo và văn hóa^*\

Phong tục mặc, ăn, ở, đi lại:

- Mặc; Nam mặc áo cánh, quần thâm (nâu). Nữ mặc
áo (ngắn, dài tứ thân), yếm, váy (trước thòi Minh Mệnh
triều Nguyễn) và sau đó quần thâm (đen). Từ đầu thế kỷ
XX có thêm áo dài cải biên.

- Ăn uốhg: Cơm cá lá rau; cỗ đóng 4 - 6 người một
mâm; cách thức thưởng trà, uốhg rượu.

- Cư trú: Nhà 3 gian 2 trái, hướng nam; nhà ngói cây
mít; cư trú theo dòng họ, theo làng xã, v.v...

- Tên họ và kỵ húy: Nam đệm: “Văn", nữ đệm "Thị";
không gọi thẳng tên của người trên (vua, tổ tiên, người già,...)

Cuộc cải biến mạnh mẽ văn hóa ứng xử cổ truyền ở xã
hội ta được bắt đầu từ phong trào "đời sốhg mới" (1946). Từ
đó diễn ra quá trình đổi mới cách may mặc, cách xưng hô,

cách quan hệ, cách lao động, kể cả tín ngưỡng hội hè, đình
đám, ma chay, giỗ chạp.

Xem Trần Quốc Vượng (chù hiên): Cơ sở văn hóa Việt Nam. Nxb Giáo dục, Hà
Nội, 1997. tr.151.

31Ĩ