Page 314 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

T ) ă n £ ó a ứ n ỹ x ứ U i ệ i !)ổ à ữ 2 £ i ệ n n a t ^

tầng lớp nhân dân. Thực tế chứng tỏ tính thụ động đã được

khắc phục khá cơ bản trong điều kiện đua tranh, cạnh
tranh của kinh tê thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Nhưng tính tùy tiện có lẽ còn tiếp tục phải cần có luật
pháp tác động một cách hệ thông.

Thứ tư, đặc điểm của văn hóa ứng xử truyền thống.

Văn hóa ứng xử truyền thống được phong hóa thành
phong tục tập quán. Phong tục tập quán phản ánh sự ổn
định và bền vững của lốỉ ứng xử, đạo đức và chuẩn mực xã
hội. Học giả Phan Kê Bính cho rằng, phong là nếp sốhg đã
được lan truyền, tục là thói quen lâu đòi. Phong tục được
khởi thủy từ một vài người mà bắt chước nhau thành ra
thói quen, hoặc bởi phong thổ mà thành, hoặc bởi phong

trào ở nước ngoài tràn vào dần dần tiêm nhiễm thành tục.
Những đại để tục gì cũng vậy phải trải qua lâu tháng‘ lâu
năm mới thành được, mà trong các tục ấy cũng có tục hay,
cũng có tục dở. Duy chỉ bởi tai, mắt người ta đã quen, lòng
người đã tin dùng thì dẫu có người biết là dở mà vẫn không
sao đổi ngay được''\ Phong tục tập quán về cơ bản thể hiện
trên các phương diện sau:

C hế độ nghi lễ: Thoạt tiên thể hiện tính cách tự nhiên
của con người trong việc kính thờ tổ tiên, yêu quý con
cháu, quý trọng mọi người. Sau đó, lễ nghi mang ý nghĩa

' Xem: Phan Kê Bình: Việt Nam phong tục, Nxh. Thành phô Hồ Chí Minh. 1992.