Page 311 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 311
N guyên Thanh Tuấn
Chúa giáo) vào Việt Nam cũng thiên về phương châm "tu
tại tâm", "đẹp đời, tốt đạo".
Phong hóa thuần hậu đã giúp cho con người Việt
Nam không cực đoan. Đây là cơ sở của xã hội dân sự mà
quan hệ xã hội được đặc trưng bởi tính khoan dung hơn là
bao dung.
Những phẩm chất trên đây, suy cho cùng, là kết quả
của quá trình lao động cần cù, chịu khó tích cóp. Đó là hạt
nhân của lẽ sốhg, đạo đức và giá trị truyền thống. Cùng
với sự phát triển kinh tê - xã hội, cô" nhiên lao động không
còn khuôn hẹp vào sản xuất tiểu nông, song tính cần cù và
tích cóp thì vẫn còn tồn tại cho đến tận ngày nay. Hơn thế,
nó còn được chuyển vào lĩnh vực tinh thần - văn hóa và
phương thức sản xuất của con người. Đặc trưng cần cù,
tích cóp vẫn phổ biến đối với lối ứng xử của cư dân từ Bắc
đến Nam Trung Bộ. Còn ở Nam Bộ, với ruộng vườn thẳng
cánh cò bày, tính chất cần cù vẫn còn, song tính chất tích
cóp thì hầu như không còn phổ biến nữa.
Hiện nay trong lốĩ ứng xử, đạo đức và chuẩn mực xã
hội, đã hình thành thêm nhiều đặc điểm mói, mà nổi bật là
dân chủ, tính khoa học, tính quốc tế và "là bạn của tất cả
các nước". Tính dân chủ một phần là sự kế thừa, nâng cao
tính dân chủ xóm làng và chủ yếu là sự thiết lập các giá trị
và quyền dân chủ của nhân dân lao động. Tính dân chủ,
Ỉ12