Page 35 - Văn Hóa Tộc Người Nùng
P. 35
bông, xe thành sỢi, hồ sỢi và dàn sỢi trên khung
dệt. Dụng cụ để dệt là khung dệt bằng gỗ gọi là "ký
húc" gồm các bộ phận như hệ thông các go, cần
tách sỢi, vỉ luồn sợi, trục cuộn và thả sỢi thoi dệt,
ô"ng chỉ. Năng suất trung bình mỗi ngày một người
chuyên dệt được khoảng một chầu (tương đương 6
thước ta, khoảng 2,4m).
Ngoài sản phẩm chủ yếu là vải thô, đồng bào
còn dệt đưỢc màn tơ, vải hoa hay còn gọi là thổ
cam. Bô" cục đồ án hoa văn và mô típ trang trí mặt
vải thổ cẩm phải được thực hiện ngay từ khi cài go
trên khung dệt. Sợi đã được nhuộm màu sẵn. Các
màu thường dùng là: xanh, đỏ, vàng, đen nguyên
chất lấy từ vỏ và rễ cây mà ra (màu đỏ của cây
vang, màu xanh của cây chàm, màu vàng của cây
lạc khem...). Ngày nay, đồng bào còn sử dụng cả
màu từ hóa chất, do đó màu sắc có đậm đà hơn. v ề
loại hình hoa văn là cách điệu hóa các cảnh vật
xung quanh như: hình người, cây cô"i, chim muông,
vũ trụ... và những hình kỷ hà học kết hỢp thành
những hình lục lăng, bát giác, thập giác... Thổ cẩm
không chỉ nổi tiếng vì những màu sắc nhịp nhàng,
sáng sủa, những họa tiết hoa văn phong phú mà
còn vì sức bền của sản phẩm. Một tấm mặt chăn có
thể sử dụng được trong vòng 30-40 năm. Thổ cẩm
thường được dùng làm mặt dịu trẻ nhỏ, màn gió và
là món quà hồi môn mà các bà mẹ dành cho con gái
khi xuất giá về nhà chồng. Ngày nay thổ cẩm đã
trở thành mặt hàng mỹ nghệ xuất khẩu và được
khách du lịch ưa chuộng.
33