Page 24 - Văn Hóa Tộc Người Nùng

phù hỢp với các loại ruộng khô vùng thung lũng nhỏ
hẹp. Ngày nay, loại cày phổ biến hơn cả là "cày 51"
lưỡi to và khỏe. Còn bừa, phổ biến hơn cả là bừa "chữ
nhi", gồm hai loại. Bừa đơn (phưa léng) do một trâu
kéo và bừa đôi (phưa pà) do hai trâu kéo. Thân bừa
làm bằng gỗ tốt, răng làm từ gỗ, tre, rất dễ thay thế.
Ngày nay, răng bừa cũng có khi đưỢc thay thế bằng
răng sắt có độ bền và làm tơi đất tốt hơn. Bừa đôi
cũng rất phô biến'ở nhiều tộc người miền núi phía
bắc Việt Nam, năng suất lao động gấp đôi bừa đơn.
Hiện tại, đồng bào Nùng đã dùng nhiều loại cày, bừa
cải tiến có nhà đã sử dụng cày, bừa bằng động cơ.

Bắp cày cổ truyền của đồng bào Nùng
Ảnh: Tư liệu của Tạp chí Dân tộc và Thời đại

Ruộng đất được đồng bào Nùng cày đi bừa lại
nhiều lần: cày vỡ, bừa phá, cày lại, bừa nhuyễn đất
và bừa cấy. Tục ngữ Nùng và Tày có câu: "Nhiều lượt
bừa: chắc thóc; nhiều lượt chày: gạo trắng thêm".

22