Page 61 - Tuổi Trẻ Hoàng Văn Thụ

Đấy cũng chẳng còn là điều mới nhất Thụ nghĩ ra. Cái thế cùng đƣờng phải vậy. Tiền đã hết

và cũng chẳng có cách nào khác. Từ hôm sau, mọi ngƣời cứ đi. Gần bữa, đến làng thì tản vào
xóm, mỗi ngƣời đến một cửa. Gặp bữa ăn, đầu ngõ hay giữa sân của một nhà nông dân nghèo,

tiện tay và thƣơng ngƣời, nhà này cho miếng ngô, nhà kia miếng cháy, một củ cải... Khéo xin vài
nhà thì vừa bụng.

Có ngƣời thừa, còn đem ra cho bạn. Tháng trƣớc, vẫn hay ăn trộm vặt của nhau, bây giờ mọi
ngƣời xót nhau nhƣ ruột thịt.

Nhƣng cũng có hôm chẳng đƣợc gì. Đen nhất là những anh vốn cao lớn, lại rậm râu. Ngƣời

trong xóm vừa trông thấy đã quát đuổi bảo đấy là quân cƣớp, chỉ vờ đi dò la để dắt đất. Có khi
họ đánh, có ngƣời bị đánh no đòn, sƣng húp cả mặt.

Mỗi lần đi xin ăn về, lại kháo hỏi nhau bối rối, loạn xạ. Mỗi lúc mỗi ngƣời rủi may một số

phận. Có ngƣời chẳng may phải nhịn, nhịn thông luôn mấy hôm. Có ngƣời đi xin ăn lại đƣợc chủ
nhà giữ lại, bảo ở đi cày, ở quảy gánh hàng đi chợ. Ngƣời ấy ở lại luôn, không về Long Châu

nữa. Ai cũng đƣơng thèm đƣợc ở lại quê ngƣời nhƣ thế.
Đoàn ngƣời lênh đênh, tha thủi, ngày nào biết ngày ấy, không ai biết còn sức lê nổi tới đâu.

Nhƣng nếu không nằm xuống thì dù thế nào cũng là đƣơng bò dần đƣợc về phía nam.
Có lúc đằng cái chân trời mong đỏ mắt kia hình nhƣ thoáng thấy bóng bụi tre quen quen. Bụi

tre thật. Hỏi thăm đã gần tới Nam Ninh, đã lác đác thấy cánh đồng có cây tre. Dẫu sao, ai nấy cứ

khấp khởi sắp đến quê. Mặc dầu, ở những nơi chôn rau cắt rốn kia, cũng chẳng có gì chờ đợi ai
cả.

Và mỗi ngày càng khó khăn hơn, nhất là từ sau Tết Thanh minh tháng ba. Cái Tết ấy vào đầu
mùa làm ăn, ngƣời già đi tảo mộ, cô gái Nùng có giày mới, cô gái Hán chít khăn hoa, các cô

nhởn nhớ đứng chơi từng bọn ngoài ngõ rồi rủ nhau lên đồi ngồi khâu khăn và nhìn xuống đƣờng
xem ngƣời qua lại. Dƣới đƣờng có một đám đông thanh niên, trong đám có hai chàng thanh niên

Thụ và Chi gày ốm rách rƣới đi qua thì các cô không nhìn thấy. Thụ cũng không lấy thế làm xấu

hổ mà chỉ nghĩ đời cách mệnh phải gian truân, cố sao cho sống, gặp đƣợc cách mệnh. Nhƣng
những hôm Tết nhất ấy, ngƣời đi xin ăn đƣợc thật thoả thuê, vào nhà nào cũng chén xôi, có khi

đƣợc hớp rƣợu uống nữa. Cứ hôm nào cũng thế này thì đi bằng bay về rồi.

Nhƣng cái Tết tháng ba này cũng là bữa cỗ rút ruột ngƣời làm ruộng. Bà con trong làng chén
đẫy một ngày rồi từ đây, ngƣời ngƣời lại vùi đầu ra đồng, móp bụng lại đợi mùa đến mới có cái

ăn.