Page 86 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 86
TÌN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BIỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẴNG
và dân gian. Trong đó, dân gian giữ vai trò nền tảng, cung
đình giữ vai trò "hưống đạo", thực sự bắt đầu từ thế kỷ
XVII. Điều này cũng có nghĩa, trước thế kỷ XVII, người
Việt phường Xam vẫn duy trì tục thò cá, nhưng hình như
chưa phải là cá VOI mà vẫn là thờ Đại Càn, vị thần bảo hộ
những chuyên vượt biến "từ Bắc lai Xam", có căn côt ban
đầu cũng là con cá lớn ở Lạch Cồn (Xghệ An). Bởi theo "Ô
Châu cận lục", cuô"n sách địa chí viết về phần đất từ
Quảng Bình đến Bắc Quảng Xam, cho biết: dân làng biển
Việt An, huyện Xõ Xương, phủ Triệu Phong bắt được cá
voi, có người đã dùng xương sườn của nó để cất nhà [1,
tr.281].
Sự sắp đặt của lịch sử đã khiến cho chính quyền
phong kiến Đàng Trong cũng như cư dân Việt có ý thức
hướng về biển, v ề phía chính quyền phong kiến, từ thế kỷ
XVII đã mở quan hệ buôn bán với các nưóc lớn như Xhật
Bản và Trung Hoa. Trong sô" các mặt hàng người Xhật
mua của Đàng Trong có da cá mập\ còn người Trung Hoa
lại mua cá khô [71, tr.97, 117, 123]. Để có da cá mập xuất
khẩu, chắc chắn các ghe thuyền phải ra khơi. Một thực tế
có thể xảy ra: trong sán bắt cá mập, dân biển đã gặp bất
trắc và được cá voi cứu giúp. Gọi cá voi là "ông Sanh" (với
nghĩa tái sinh) và có ý thức thò cúng, chắc bắt đầu từ thế
kỷ này trở đi. Và đến thê kỷ XIX thì chính thức trở thành
tín ngưỡng của cư dân ven biển phía Nam, được đưa vào
B S -