Page 87 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

iy r/y e ỵ ỉ .

chính sử triều Nguyễn theo hệ quy chiếu của tư tưởng Nho

giáo. Dưói triều đại này, nhiều bộ chính sử đã không ngớt
lời ca ngợi vị vua đầu triều Nguyễn Ánh / Gia Long, để qua
đó nhằm chứng minh cho tư tưởng thuận thiên, thuận
nhân, thiên mệnh, quan hệ tam tài - ba sức mạnh tổng hỢp
của Thiên - Địa - Nhân, quan hệ thiên nhân tương dự. Qua
ngòi bút của các sử gia, cá / cá voi cùng với các nhân tô"

khác như: người, trâu, rắn, dòng nước ngọt, trận bão... đều
trở thành các yếu tô" thần kỳ, có công làm nên sự nghiệp
của vua Gia Long'^®’, cũng tức có công làm tan tành sự
nghiệp của Tây Sơn [31, tr.49]. Trong tò Biểu mừng công

binh định của một vị quan nhà Nguyễn dâng vua Gia Long
cũng nói rõ điều này:
Trong gian nan có Long Khâu, Phú Đảo, mừng khắp
nơi như Câu Tiễn với Cối Kê

Giữa biển khơi gặp nước ngọt với gió xuôi, đưỢc trời
giúp tựa Lưu Bang qua Thủ Thuỷ [31, tr. 111].

Theo truyền thông thờ thần của người Việt, các vị
thần hiển hoá ở đâu, thì trước tiên ở đấy sẽ là nơi thờ
phụng. Do đó, lẽ đương nhiên cá voi được người Việt thờ
phụng phổ biến ở phía Nam / Đàng Trong, đúng như câu
tục ngữ "tại Bắc vi ngư tại Nam vi Thần". Chúng tôi cho
rằng, nếu đặt việc thờ cúng cá voi trong bối cảnh lịch sử -
tín ngưỡng của người Việt như trên, thì sẽ phải cân nhắc

và thận trọng hơn khi nhận định cá voi là thần của người

- B 7 -