Page 203 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 203
4.1.2.2. Các lớp tư tưởng Nho, Phật, Đạo trong các hình thái
tín ngưỡng của cư dân ven biển Quảng Nam - Đà Năng
Thực ra, đây cũng là một đặc điểm chung của các
hình thái tín ngưỡng dân gian của người Việt. Sự ảnh
hưởng các "lớp Đạo" trong các hình thái tín ngưỡng của
dân biển phần lớn nằm trong các nghi lễ - sự thực hành tín
ngưỡng, ở đây cũng có thể bóc tách từng lớp Đạo trong các
tín ngưỡng đó.
Trước hết là lớp tư tưởng Nho giáo. Nho giáo với các
lễ thức thờ Trời, Đất và các nghi thức duy trì trật tự trên
dưới trong ứng xử với thần linh, đã được quy phạm hoá từ
triều đình cho đến dân gian. Mỗi lễ thức của cộng đồng dân
biển hướng đến các vị thần đều được thực hiện như các
nghi lễ của triều đình, theo mô hình "hương đảng tiểu
triều đình". Nói khác đi, các nghi thức tế tự, nhân sự cuộc
tế, lời văn tế, các câu liễn đôi, các nghi thức ứng xử trong
giao tiếp tê lễ đều được thực hiện theo chữ lễ của Nho giáo
cho tất cả các đôi tượng được tín ngưỡng: thần Nam Hải,
Cô Bác, Mẫu, Tiền hiền. Sự thống nhất trong nội dung và
nghi thức của các hình thái tín ngưỡng đó đã góp phần
củng cố lễ nghi, tạo nên sự linh thiêng thống nhất trong
tâm thức cộng đồng.
Bên cạnh chữ lễ của đạo Nho là chữ từ bi của đạo
Phật. Có cảm nhận là, yếu tô" Phật giáo tương đối đậm nét
- Z D 3 -