Page 123 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 123
Ngoài những điểm nêu trên, thì việc thò Nữ thần và
Mẫu thần của cư dân ven biển Quảng Nam - Đà Nắng còn
có những nét đáng lưu ý.
Trước hết là cách biểu tượng hoá đối tượng thò phụng:
Cũng là thờ Bà Chúa Ngọc / Thiên Yana, nhưng đất Quảng
không "cấp" và lưu truyền một huyền tích, huyền thoại
nào về Bà. Bà tồn tại trong đòi sông tâm linh của các làng
ven biển với tư cách hiển nhiên của thần Mẹ bổn xứ. Mặt
nữa, do không thuộc khuôn khổ Đạo Mẫu chính thống nên
cách thò phụng Thiên Yana / Chúa Ngọc tất nhiên không
có điện thần và nghi lễ như ở Huế hoặc ở Bắc Bộ. Nói rõ
hơn: vì chưa là thành tô" của Tam phủ, Tứ phủ nên điện
Mẫu ở Quảng Nam - Đà Nang "tường minh", đơn giản
trong bài trí, phối thờ, và khiêm tổh về sô" lượng thần linh:
1/ Vê bài trí\ thường thò một Mẫu, mang tư cách là Thần
Mẹ. Việc phối thờ cũng đậm tính chất Mẫu (Thiên Yana
kết hợp với Bà Ngũ Hành) chứ không kết hỢp theo kiểu tứ
giáo: Mẫu, Phật (Phật Bà Quan Âm, Phật Thích Ca), Quan
Thánh, và các đô"i tưỢng khác như: Thổ thần, Thổ địa, Âm
hồn, như một vài dinh Bà Quảng Ngãi [162, tr.63]. 2/ Hệ
thống thần linh được phối tự trong các lăng Bà Quảng
Nam - Đà Nang có xu thê hồi quy hướng về "độc Mẫu"/
nhất thần Mẫu, nên không tích hỢp đông đảo thần linh
theo thứ bậc, gồm: Tứ phủ công đồng-> Tứ phủ chầu Bà->
Ngũ vị Tôn Òng-> Tứ phủ Quan Hoàng-> Tứ phủ Thánh
- 1 2 3 -