Page 121 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

miền Trung và miền Nam, nhưng không thấy xuất hiện ở

các làng quê ven biển, trong đó có Quảng Nam - Đà Nẵng.
Điều này cũng có nghĩa, tục thò Mẫu của cư dân ven biển
Quảng Nam - Đà Nẳng đã không thuộc hệ thống điện thần
của Đạo Mẩu, mà vẫn ở cấp độ tín ngưỡng, gồm hai dạng

thức là thờ Nữ thần và Mẫu thần, với mối quan hệ hai
chiều: từ thờ Nữ thần phát triển thành Mẫu thần, và sự
tác động của tín niệm Mẫu thần trở lại tục thờ Nữ thần.
Hai dạng thò phụng này là kết quả hoà kết tín ngưỡng
giữa cư dân Việt với cư dân Chăm và cư dân tiền trú nhóm
Môn - Khơme, mà trong đó, thần Mẫu Thiên Yana / Bà

Chúa Ngọc đóng vai trò quan trọng, chi phối đòi sổng cộng
đồng trên mọi phương diện. Các hoá thân của Bà (Bà Bô
Bô, Bà Dàng Chào/ Phường Chào, Bà Dàng Lồi...) có thể
xem là các Mẫu thần cụ thể chia nhau cai quản các vùng,

liên quan đến đất và nước (biển). Điều này còn phản ánh
một thực tế là: các lưu dân Việt vào vùng đất mối Quảng
Nam - Đà Nang đã chủ động tiếp biến tục thò Thần Mẹ Xứ
Sở của người Chăm dưới dạng thò các Mẫu thần bổn xứ,
nhằm cầu bình an trên vùng đất "khác Việt”. Tại đây, hoạt
động thò thần Mẹ/ Mẫu thần vẫn tiếp tục theo tín niệm ba

ngôi / ba vùng / Tam phủ, song hoạt động ấy luôn hồi quy
về vị thần Mẹ khởi nguyên, mang đậm dấu ấn Mẹ Xứ sở
Chămpa. Đó cũng là nguyên do khiến các làng quê Quảng
Nam - Đà Nang có nhiều miếu thò Bà Chúa Ngọc / Thiên

- 1 2 1 -