Page 126 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 126
TÍN NGƯỠNG Cư DÀN VEN BIỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẢNG
giữ một sô" đồ thờ như lọn tóc của phụ nữ; chiếc ghe đua.
Những vật này vừa là đồ thò, vừa được xem là vật ký thác
của Mẫu thần, giông như cư dân vùng Trường Sơn - Tây
Nguyên thường có vật ký thác của các thần Yang / Giàng/
Dàng, đưỢc thờ trong nhà Rông hoặc các miếu thờ trong
rừng [60, tr.l50-lõl]. Như thế, các yếu tô" văn hoá Việt,
Chăm, Tây Nguyên đã tích hỢp và hoà trộn, làm nên biểu
tưỢng của Bà Mẹ Việt. Nói khác đi, tính đa nguồn là một
đặc điểm trong tín ngưỡng thờ Mẫu của dân biển Quảng
Nam - Đà Nắng.
Tính lưỡng diện của các Nữ thần và Mẫu thần cũng
là một đặc điểm riêng của tín ngưỡng thò Mẫu của vùng
biển Quảng Nam - Đà Nang. Quá trình linh thiêng hoá đá
thần và tượng thần không phải bằng việc "cấp cho" những
thần tích của Phật, Tiên, hay những oan khuất của người
con gái, mà có lẽ xuất phát từ sự sỢ hãi do cảm thấy đã xúc
phạm những vật thiêng từ lòng đất. Từ đó dẫn đến mô típ
hoá thiêng các Bà theo một diễn trình: mọc/ lồi từ đất lên /
không ai thờ cúng / không gian nơi "Bà" trở thành "cái
cấm" để hoang, không ai dám đi ngang qua đó / Bà phá
phách làng xóm rồi "đạp đồng ngang" (phụ đồng thẳng vào
một người dân trong làng) xưng danh tính / Dân làng sợ
lập miếu thò / từ dữ, ác chuyển sang hiền và bảo trỢ cho
cuộc sông của dân làng, nên từ đó được suy tôn là Thần Nữ
linh ứng. Vói các nhân vật cụ thể như Bà Bô Bô, Bà Dàng
1 2 6 -