Page 131 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

iỵ ể /ỵ r/t

bản ■'Văn tế Cô hồn" của các làng biển. Đó là các nạn nhân
bị ôn dịch, bệnh tật, chiến tranh, bão lũ, là những người bị
xiêu mồ lạc nấm nơi đầu gành cuối bãi... Xhìn chung, đó là

những người lúc sống có thân phận không may, thác đi thì
vong linh phiêu dạt, mồ mả không ai chăm sóc khói hương.
- Vong linh của dân sở tại: Cũng là vong hồn của

những cái chết "bất đắc kỳ tử" nhưng có nguồn cội, danh
tính, bởi là thành viên của các chư phái tộc trong làng.
Xhưng do thác ở nơi khác và hầu hết bị thất lạc mồ mả,
nên các đốì tượng này cũng quy về dạng Am linh / Cô Bác,
cho dù tên tuổi được ghi vào cuốn phổ hệ (gia phả) của
làng, đặt thờ trong lăng Ảm linh.

- Ngư dán các đời của các tộc họ đã bỏ minh trên biển
trong cuộc mưu sinh từ xưa. Đối tượng này được tôn là tiền
hối nghề biển của làng vạn*^*^\ Họ vừa được thờ cúng ở làng
vừa được thờ ở gia tộc (thò vọng), song ở làng là chủ yếu.

Sự thò cúng xuất phát từ quan niệm của cộng đồng người
sông rằng, nỗi đau mất mát không của riêng ai mà là nỗi
đau chung của cả cộng đồng. Việc thò cúng đậm tính chất
thò Tổ tiên.

- Những người khuất mặt hay còn gọi là "Khách". Có
lẽ đây là cách gọi tế nhị và tôn trọng của dân Việt để chỉ
người Chăm, vốn là chủ thể của một nền văn hoá "tiền
Việt" và là tiền chủ vùng đất, vùng biển Amaravati xưa.
Xưa cũng như nay, các nghi lễ liên quan đến cuộc sống và

- 1 3 1 -