Page 134 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 134
TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BlỂN QUẢNG NAM • ĐÀ NẴNG
Biểu tượng của thò Âm linh / Cô Bác ở hầu khắp các
làng vạn là hai cơ sở thờ tự, một thờ phần hồn, gọi là
"lăng Ảm linh" hoặc "sở Cô Bác", một để quy tập, chôn
cất, chăm sóc và gìn giữ phần xác gọi là "Xghĩa trũng"
hoặc "mả Ảm linh".
Lăng Ảm linh / sở Cô Bác là nơi quy tập vong linh vô
thừa nhận'’’^’. Các ngôi lăng tương đối giốhg nhau về vị trí,
quy mô và phương hướng. Phổ biến là được xây dựng gần
và cùng hướng với lăng Ong ngư (mặt chính hướng ra
biển). Kiểu thức kiến trúc phần lớn đơn giản và cũng mang
dáng dấp của đình làng xứ Quảng*^‘’’. về trang trí kiến
trúc, đa phần trang trí theo mô típ kiến trúc thời Nguyễn,
với bình phong, trụ biểu - đầu cột trụ bao giò cũng là hình
hoa sen đắp nhô cao. Trên đường đỉnh mái có hình "lưỡng
Long chầu Nguyệt" đắp bằng sành sứ. Chữ thò trong lăng
phổ biến là chữ "Linh" hoặc "Anh linh".
Một nét đặc trưng để nhận diện ra lăng Âm linh là
thường có thờ Tiêu Diện Đại Sĩ, mà theo quan niệm dân
gian Quảng Nam - Đà Nẵng, đây là thần chỉ huy Cô hồn,
Âm hồn. Tiêu Diện được thờ vọng trong khám riêng hoặc
đưỢc biểu trưng bằng một giá kỉnh, trên đó ghi hai chữ
"Đại Sĩ", như các lăng Thanh Khê (xin xem sơ đồ sô’ Õ.IO,
phần Phụ lục), Bắc Ninh, An Hải - Đà Nẳng, lăng Phước
Trạch - Hội An (riêng lăng Âm linh của làng biển Phưóc
Trạch (Hội An) còn có cả tượng Tiêu Diện, với hình dạng
- 1 3 4